|
[1]וכד אתמליו יומתא דפנטקוסטא כד כנישׁינ הוו כלהונ אכחדא |
[1]Καὶ ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό. |
[2]הוא מנ שׁליא מנ שׁמיא קלא איכ רוחא עזיזתא ואתמלי הוא מנה כלה ביתא הו דבה יתבינ הוו |
[2]καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι· |
[3]ואתחזיו להונ לשׁנא דמתפלגינ הוו איכ נורא ויתבו על חד חד מנהונ |
[3]καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, |
[4]ואתמליו כלהונ ברוחא דקודשׁא ואקפו הוו לממללו בלשׁנ לשׁנ איכ מא דרוחא יהב הוא להונ לממללו |
[4]καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος ῾Αγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι. |
[5]אית הוו דינ גברא דעמרינ באורשׁלמ דדחלינ מנ אלהא יהודיא מנ כל עממא דתחית שׁמיא |
[5]῏Ησαν δὲ ἐν ῾Ιερουσαλὴμ κατοικοῦντες ᾿Ιουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· |
[6]וכד הוא קלא הו כנשׁ כלה עמא ואשׁתגשׁ מטל דשׁמע הוא אנשׁ אנשׁ מנהונ דממללינ הוו בלשׁניהונ |
[6]γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθε τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. |
[7]תהירינ הוו דינ כלהונ ומתדמרינ כד אמרינ הוו חד לחד הלינ כלהונ דממללינ לא הא גליליא אנונ |
[7]ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες πρὸς ἀλλήλους· οὐκ ἰδοὺ πάντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; |
[8]איכנא חננ שׁמעינ חננ אנשׁ אנשׁ לשׁנה דבה ילידינ חננ |
[8]καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν, |
[9]פרתויא ומדיא ואלניא ואילינ דעמרינ בית-נהרינ יהודיא וקפודקיא ודמנ אתרא דפנטוס ודאסיא |
[9]Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ ᾿Ελαμῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, ᾿Ιουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν ᾿Ασίαν, |
[10]ודמנ אתרא דפרוגיא ודפמפוליא ודמצרינ ודאתרותא דלובא דקריבינ לקורינא ואילינ דאתו מנ רהומא יהודיא וגיורא |
[10]Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες ῾Ρωμαῖοι, ᾿Ιουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, |
[11]ודמנ קרטא וערביא הא שׁמעינ חננ מנהונ דממללינ בלשׁנינ דילנ תדמרתה דאלהא |
[11]Κρῆτες καὶ ῎Αραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ; |
[12]מתדמרינ הוו דינ כלהונ ותוירינ כד אמרינ חד לחד דמנא הי הדא צבותא |
[12]ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ διηπόρουν, ἄλλος πρὸς ἄλλον λέγοντες· τί ἂν θέλοι τοῦτο εἶναι; |
[13]אחרנא דינ ממיקינ הוו בהונ כד אמרינ הלינ מאריתא אשׁתיו ורויו |
[13]ἕτεροι δὲ χλευάζοντες ἔλεγον ὅτι γλεύκους μεμεστωμένοι εἰσί. |
[14]בתרכנ קמ שׁמעונ כאפא עמ חדעסר שׁליחינ וארימ קלה ואמר להונ גברא יהודיא וכלהונ דעמרינ באורשׁלמ הדא תתידע לכונ וצותו מלי |
[14]Σταθεὶς δὲ Πέτρος σὺν τοῖς ἕνδεκα ἐπῆρε τὴν φωνὴν αὐτοῦ καὶ ἀπεφθέγξατο αὐτοῖς· ἄνδρες ᾿Ιουδαῖοι καὶ οἱ κατοικοῦντες ῾Ιερουσαλὴμ ἅπαντες, τοῦτο ὑμῖν γνωστὸν ἔστω καὶ ἐνωτίσασθε τὰ ῥήματά μου. |
[15]לא גיר איכנא דאנתונ סברינ הלינ רוינ דהא עדמא להשׁא תלת אנינ שׁעינ |
[15]οὐ γάρ, ὡς ὑμεῖς ὑπολαμβάνετε, οὗτοι μεθύουσιν· ἔστι γὰρ ὥρα τρίτη τῆς ἡμέρας· |
[16]אלא הדא הי דאמירא ביואיל נביא |
[16]ἀλλὰ τοῦτό ἐστι τὸ εἰρημένον διὰ τοῦ προφήτου ᾿Ιωήλ· |
[17]נהוא ביומתא אחריא אמר אלהא אשׁוד רוחי על כל בסר ונתנבונ בניכונ ובנתכונ וגדודיכונ חזונא נחזונ וקשׁישׁיכונ חלמא נחלמונ |
[17]καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, λέγει ὁ Θεός, ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα, καὶ προφητεύσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν καὶ αἱ θυγατέρες ὑμῶν, καὶ οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται, καὶ οἱ πρεσβύτεροι ὑμῶν ἐνύπνια ἐνυπνιασθήσονται· |
[18]ועל עבדי ועל אמהתי אשׁוד רוחי ביומתא הנונ ונתנבונ |
[18]καί γε ἐπὶ τοὺς δούλους μου καὶ ἐπὶ τὰς δούλας μου ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου, καὶ προφητεύσουσι. |
[19]ואתל אתותא בשׁמיא וגברותא על ארעא דמא ונורא ועטרא דתננא |
[19]καὶ δώσω τέρατα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ σημεῖα ἐπὶ τῆς γῆς κάτω, αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ· |
[20]שׁמשׁא נתחלפ בעמטנא וסהרא בדמא עדלא נאתא יומה דמריא רבא ודחילא |
[20]ὁ ἥλιος μεταστραφήσεται εἰς σκότος καὶ ἡ σελήνη εἰς αἷμα πρὶν ἢ ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ. |
[21]ונהוא כל דנקרא שׁמה דמריא נחא |
[21]καὶ ἔσται πᾶς ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται. |
[22]גברא בני איסריל שׁמעו מלא הלינ ישׁוע נצריא גברא דמנ אלהא אתחזי לותכונ בחילא ובאתותא ובגברותא אילינ דאלהא עבד בינתכונ באידה איכ דאנתונ ידעינ אנתונ |
[22]῎Ανδρες ᾿Ισραηλῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους. ᾿Ιησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ἀποδεδειγμένον εἰς ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις οἷς ἐποίησε δι᾿ αὐτοῦ ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν, καθὼς καὶ αὐτοὶ οἴδατε, |
[23]להנא דפרישׁ הוא לה להדא במקדמות ידעתה ובצבינה דאלהא אשׁלמתוניהי באידי רשׁיעא וזקפתונ וקטלתונ |
[23]τοῦτον τῇ ὡρισμένῃ βουλῇ καὶ προγνώσει τοῦ Θεοῦ ἔκδοτον λαβόντες, διὰ χειρῶν ἀνόμων προσπήξαντες ἀνείλετε· |
[24]אלהא דינ אקימה ושׁרא חבליה דשׁיול מטל דלא משׁכחא הות דנתתחד בה בשׁיול |
[24]ὃν ὁ Θεὸς ἀνέστησε λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ θανάτου, καθότι οὐκ ἦν δυνατὸν κρατεῖσθαι αὐτὸν ὑπ᾿ αὐτοῦ. |
[25]דויד גיר אמר עלוהי מקדמ הוית חזא למרי בכלזבנ דעל ימיני הו דלא אזוע |
[25]Δαυῒδ γὰρ λέγει εἰς αὐτόν· προωρώμην τὸν Κύριον ἐνώπιόν μου διὰ παντός, ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν ἵνα μὴ σαλευθῶ. |
[26]מטל הנא אתבסמ לבי ורוזת תשׁבוחתי ואפ פגרי נגנ על סברא |
[26]διὰ τοῦτο εὐφράνθη ἡ καρδία μου καὶ ἠγαλλιάσατο ἡ γλῶσσά μου, ἔτι δὲ καὶ ἡ σάρξ μου κατασκηνώσει ἐπ᾿ ἐλπίδι, |
[27]מטל דלא שׁבק אנת לנפשׁי בשׁיול ולא יהב אנת לחסיכ דנחזא חבלא |
[27]ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδου οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν. |
[28]גלית לי אורחא דחיא תמליני בסימותא עמ פרצופכ |
[28]ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς, πληρώσεις με εὐφροσύνης μετὰ τοῦ προσώπου σου. |
[29]גברא אחינ מפס למאמר עינ בגלא לותכונ על רישׁ אבהתא דויד דמית ואפ אתקבר ובית קבורה איתוהי לותנ עדמא ליומנא |
[29]῎Ανδρες ἀδελφοί, ἐξὸν εἰπεῖν μετὰ παρρησίας πρὸς ὑμᾶς περὶ τοῦ πατριάρχου Δαυῒδ ὅτι καὶ ἐτελεύτησε καὶ ἐτάφη καὶ τὸ μνῆμα αὐτοῦ ἐστιν ἐν ἡμῖν ἄχρι τῆς ἡμέρας ταύτης. |
[30]נביא הוא גיר וידע הוא דמומתא ימא לה אלהא דמנ פארא דכרסכ אותב על כורסיכ |
[30]προφήτης οὖν ὑπάρχων, καὶ εἰδὼς ὅτι ὅρκῳ ὤμοσεν αὐτῷ ὁ Θεὸς ἐκ καρποῦ τῆς ὀσφύος αὐτοῦ τὸ κατὰ σάρκα ἀναστήσειν τὸν Χριστὸν καθίσαι ἐπὶ τοῦ θρόνου αὐτοῦ, |
[31]וקדמ חזא ומלל על קימתה דמשׁיחא דלא אשׁתבק בשׁיול אפלא פגרה חזא חבלא |
[31]προϊδὼν ἐλάλησε περὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ὅτι οὐ κατελείφθη ἡ ψυχὴ αὐτοῦ εἰς ᾅδου οὐδὲ ἡ σὰρξ αὐτοῦ εἶδε διαφθοράν. |
[32]להנא ישׁוע אקימ אלהא וחננ כלנ סהדוהי |
[32]τοῦτον τὸν ᾿Ιησοῦν ἀνέστησεν ὁ Θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες. |
[33]והויו דבימינה דאלהא אתתרימ ונסב מנ אבא שׁוודיא דעל רוחא דקודשׁא ואשׁד מוהבתא הדא דהא חזינ אנתונ ושׁמעינ אנתונ |
[33]τῇ δεξιᾷ οὖν τοῦ Θεοῦ ὑψωθείς, τήν τε ἐπαγγελίαν τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος λαβὼν παρὰ τοῦ πατρός, ἐξέχεε τοῦτο ὃ νῦν ὑμεῖς βλέπετε καὶ ἀκούετε. |
[34]לא הוא גיר דויד סלק לשׁמיא מטל דהו אמר דאמר מריא למרי תב לכ מנ ימיני |
[34]οὐ γὰρ Δαυῒδ ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς, λέγει δὲ αὐτός· εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου, κάθου ἐκ δεξιῶν μου |
[35]עדמא דאסימ בעלדבביכ כובשׁא לרגליכ |
[35]ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου. |
[36]שׁריראית הכיל נדע כלה בית איסריל דמריא ומשׁיחא עבדה אלהא להנא ישׁוע דאנתונ זקפתונ |
[36]ἀσφαλῶς οὖν γινωσκέτω πᾶς οἶκος ᾿Ισραὴλ ὅτι καὶ Κύριον καὶ Χριστὸν αὐτὸν ὁ Θεὸς ἐποίησε, τοῦτον τὸν ᾿Ιησοῦν ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε. |
[37]וכד שׁמעו הלינ אתגנחו בלבהונ ואמרו לשׁמעונ ולשׁרכא דשׁליחא מנא נעבד אחינ |
[37]᾿Ακούσαντες δὲ κατενύγησαν τῇ καρδίᾳ, εἶπόν τε πρὸς τὸν Πέτρον καὶ τοὺς λοιποὺς ἀποστόλους· τί ποιήσομεν, ἄνδρες ἀδελφοί; |
[38]אמר להונ שׁמעונ תובו ועמדו אנשׁ אנשׁ מנכונ בשׁמה דמריא ישׁוע לשׁובקנ חטהא דתקבלונ מוהבתא דרוחא דקודשׁא |
[38]Πέτρος δὲ ἔφη πρὸς αὐτούς· μετανοήσατε, καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, καὶ λήψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. |
[39]לכונ גיר הוא שׁוודיא ולבניכונ ולכלהונ אילינ דרחיקינ אילינ דהו אלהא נקרא אנונ |
[39]ὑμῖν γάρ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία καὶ τοῖς τέκνοις ὑμῶν καὶ πᾶσι τοῖς εἰς μακράν, ὅσους ἂν προσκαλέσηται Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν. |
[40]ובמלא אחרניתא סגיאתא מסהד הוא להונ ובעא הוא מנהונ כד אמר חיו מנ שׁרבתא הדא מעקמתא |
[40]ἑτέροις τε λόγοις πλείοσι διεμαρτύρετο καὶ παρεκάλει λέγων· σώθητε ἀπὸ τῆς γενεᾶς τῆς σκολιᾶς ταύτης. |
[41]ואנשׁינ מנהונ עתידאית קבלו מלתה והימנו ועמדו ואתתוספו בהו יומא איכ תלתא אלפינ נפשׁנ |
[41]οἱ μὲν οὖν ἀσμένως ἀποδεξάμενοι τὸν λόγον αὐτοῦ ἐβαπτίσθησαν, καὶ προσετέθησαν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ψυχαὶ ὡσεὶ τρισχίλιαι. |
[42]ואמינינ הוו ביולפנא דשׁליחא ומשׁתותפינ הוו בצלותא ובקציא דאוכרסטיא |
[42]ἦσαν δὲ προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων καὶ τῇ κοινωνίᾳ καὶ τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς προσευχαῖς. |
[43]והויא הות דחלתא לכל נפשׁ ואתותא סגיאתא וגברותא הוינ הוי ביד שׁליחא באורשׁלמ |
[43]᾿Εγένετο δὲ πάσῃ ψυχῇ φόβος, πολλά τε τέρατα καὶ σημεῖα διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο. |
[44]וכלהונ אילינ דהימנו הוו אכחדא הוו וכלמדמ דאית הוא להונ דגוא הוא |
[44]πάντες δὲ οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ εἶχον ἅπαντα κοινά, |
[45]ואילינ דאית הוא להונ קנינא מזבנינ הוו לה ומפלגינ הוו לאנשׁ אנשׁ איכ מדמ דסניק הוא |
[45]καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καὶ διεμέριζον αὐτὰ πᾶσι καθότι ἄν τις χρείαν εἶχε· |
[46]וכליומ אמינינ הוו בהיכלא בחדא נפשׁ ובביתא קצינ הוו פריסתא ומקבלינ הוו סיברתא כד רוזינ ובברירותא דלבהונ |
[46]καθ᾿ ἡμέραν τε προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ ἱερῷ, κλῶντές τε κατ᾿ οἶκον ἄρτον, μετελάμβανον τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει καὶ ἀφελότητι καρδίας, |
[47]משׁבחינ הוו לאלהא כד יהיבינ ברחמא קדמ כלה עמא ומרנ מוספ הוא כליומ לאילינ דחאינ בעדתא |
[47]αἰνοῦντες τὸν Θεὸν καὶ ἔχοντες χάριν πρὸς ὅλον τὸν λαόν. ὁ δὲ Κύριος προσετίθει τοὺς σῳζομένους καθ᾿ ἡμέραν τῇ ἐκκλησίᾳ. |