|
[1]בתר הלינ אזל ישׁוע לעברא דימא דגלילא דטבריוס |
[1]μετα ταυτα απηλθεν ο ιησους περαν της θαλασσης της γαλιλαιας της τιβεριαδος |
[2]ואזלו בתרה כנשׁא סגיאא מטל דחזינ הוו אתותא דעבד בכריהא |
[2]ηκολουθει δε αυτω οχλος πολυς οτι εθεωρουν τα σημεια α εποιει επι των ασθενουντων |
[3]וסלק ישׁוע לטורא ותמנ יתב הוא עמ תלמידוהי |
[3]ανηλθεν δε εις το ορος ιησους και εκει εκαθητο μετα των μαθητων αυτου |
[4]קריב הוא דינ עדעדא דפצחא דיהודיא |
[4]ην δε εγγυς το πασχα η εορτη των ιουδαιων |
[5]וארימ ישׁוע עינוהי וחזא כנשׁא סגיאא דאתא לותה ואמר לפיליפוס אימכא נזבנ לחמא דנאכלונ הלינ |
[5]επαρας ουν τους οφθαλμους ο ιησους και θεασαμενος οτι πολυς οχλος ερχεται προς αυτον λεγει προς φιλιππον ποθεν-I αγορασωμεν αρτους ινα φαγωσιν ουτοι |
[6]הדא דינ אמר כד מנסא לה הו גיר ידע הוא מנא עתיד למעבד |
[6]τουτο δε ελεγεν πειραζων αυτον αυτος γαρ ηδει τι εμελλεν ποιειν |
[7]אמר לה פיליפוס דמאתינ דינרינ לחמא לא ספק להונ כד קליל קליל חד חד מנהונ נסב |
[7]απεκριθη αυτω [ο] φιλιππος διακοσιων δηναριων αρτοι ουκ αρκουσιν αυτοις ινα εκαστος βραχυ [τι] λαβη |
[8]אמר לה חד מנ תלמידוהי אנדראוס אחוהי דשׁמעונ כאפא |
[8]λεγει αυτω εις εκ των μαθητων αυτου ανδρεας ο αδελφος σιμωνος πετρου |
[9]אית תננ טליא חד דאית עלוהי חמשׁ גריצנ דסערא ותרינ נונינ אלא הלינ מנא אנונ להלינ כלהונ |
[9]εστιν παιδαριον ωδε ος εχει πεντε αρτους κριθινους και δυο οψαρια αλλα ταυτα τι εστιν εις τοσουτους |
[10]אמר להונ ישׁוע עבדו אנשׁא כלהונ דנסתמכונ עסבא דינ סגי הוא בה בדוכתא הי ואסתמכו גברא במנינא חמשׁא אלפינ |
[10]ειπεν ο ιησους ποιησατε τους ανθρωπους αναπεσειν ην δε χορτος πολυς εν τω τοπω ανεπεσαν ουν οι ανδρες τον αριθμον ως πεντακισχιλιοι |
[11]ושׁקל ישׁוע לחמא וברכ ופלג להנונ דסמיכינ והכנא אפ מנ נונא כמא דצבו |
[11]ελαβεν ουν τους αρτους ο ιησους και ευχαριστησας διεδωκεν τοις ανακειμενοις ομοιως και εκ των οψαριων οσον ηθελον |
[12]וכד סבעו אמר לתלמידוהי כנשׁו קציא דיתרו דלא נאבד מדמ |
[12]ως δε ενεπλησθησαν λεγει τοις μαθηταις αυτου συναγαγετε τα περισσευσαντα κλασματα ινα μη τι αποληται |
[13]וכנשׁו ומלו תרעסר קופינינ קציא אילינ דיתרו להנונ דאכלו מנ חמשׁא לחמינ דסערא |
[13]συνηγαγον ουν και εγεμισαν δωδεκα κοφινους κλασματων εκ των πεντε αρτων των κριθινων α επερισσευσαν τοις βεβρωκοσιν |
[14]הנונ דינ אנשׁא דחזו אתא דעבד ישׁוע אמרינ הוו שׁריראית הנו נביא דאתא לעלמא |
[14]οι ουν ανθρωποι ιδοντες α εποιησεν σημεια ο εποιησεν σημειον ελεγον οτι ουτος εστιν αληθως ο προφητης ο ερχομενος εις τον κοσμον |
[15]ישׁוע דינ ידע דעתידינ דנאתונ נחטפוניהי ונעבדוניהי מלכא ושׁני לה לטורא הו בלחודוהי |
[15]ιησους ουν γνους οτι μελλουσιν ερχεσθαι και αρπαζειν αυτον ινα ποιησωσιν βασιλεα ανεχωρησεν παλιν εις το ορος αυτος μονος |
[16]וכד הוא רמשׁא נחתו תלמידוהי לימא |
[16]ως δε οψια εγενετο κατεβησαν οι μαθηται αυτου επι την θαλασσαν |
[17]ויתבו בספינתא ואתינ הוו לעברא לכפרנחומ וחשׁכת הות לה ולא אתי הוא לותהונ ישׁוע |
[17]και εμβαντες εις πλοιον ηρχοντο περαν της θαλασσης εις καφαρναουμ και σκοτια ηδη εγεγονει και ουπω εληλυθει προς αυτους ο ιησους |
[18]ימא דינ אזדקפ הוא עליהונ מטל דרוחא רבתא נשׁבת הות |
[18]η τε θαλασσα ανεμου μεγαλου πνεοντος διεγειρετο |
[19]ודברו איכ אסטדותא עסרינ וחמשׁא או תלתינ וחזו לישׁוע כד מהלכ על ימתא וכד קרב לות ספינתהונ דחלו |
[19]εληλακοτες ουν ως σταδιους εικοσι πεντε η τριακοντα θεωρουσιν τον ιησουν περιπατουντα επι της θαλασσης και εγγυς του πλοιου γινομενον και εφοβηθησαν |
[20]הו דינ ישׁוע אמר להונ אנא אנא לא תדחלונ |
[20]ο δε λεγει αυτοις εγω ειμι μη φοβεισθε |
[21]וצבו הוו דנקבלוניהי בספינתא ובה בשׁעתא ספינתא הי הות לות ארעא הי דאזלינ הוו לה |
[21]ηθελον ουν λαβειν αυτον εις το πλοιον και ευθεως εγενετο το πλοιον επι της γης εις ην υπηγον |
[22]וליומא דבתרה הו כנשׁא דקאמ הוא בעברא דימא חזו דספינתא אחרתא לית הוא תמנ אלא אנ הי דסלקו לה תלמידא ודלא על הוא עמהונ ישׁוע עמ תלמידוהי לספינתא |
[22]τη επαυριον ο οχλος ο εστηκως περαν της θαλασσης ειδον οτι πλοιαριον αλλο ουκ ην εκει ει μη εν και οτι ου συνεισηλθεν τοις μαθηταις αυτου ο ιησους εις το πλοιον αλλα μονοι οι μαθηται αυτου απηλθον |
[23]אתי הוי דינ אלפא אחרניתא מנ טבריוס על גנב דוכתא הי דאכלו בה לחמא כד ברכ ישׁוע |
[23]αλλα ηλθεν πλοια <πλοιαρια> εκ τιβεριαδος εγγυς του τοπου οπου εφαγον τον αρτον ευχαριστησαντος του κυριου |
[24]וכד חזא הו כנשׁא דלא הוא תמנ ישׁוע אפ לא תלמידוהי סלקו להלינ אלפא ואתו לכפרנחומ ובעינ הוו לה לישׁוע |
[24]οτε ουν ειδεν ο οχλος οτι ιησους ουκ εστιν εκει ουδε οι μαθηται αυτου ενεβησαν αυτοι εις τα πλοιαρια και ηλθον εις καφαρναουμ ζητουντες τον ιησουν |
[25]וכד אשׁכחוהי בעברא דימא אמרינ לה רבנ אמתי אתית להרכא |
[25]και ευροντες αυτον περαν της θαλασσης ειπον αυτω ραββι ποτε ωδε γεγονας |
[26]ענא ישׁוע ואמר להונ אמינ אמינ אמר אנא לכונ דבעינ אנתונ לי לא הוא מטל דחזיתונ אתותא אלא דאכלתונ לחמא וסבעתונ |
[26]απεκριθη αυτοις ο ιησους και ειπεν αμην αμην λεγω υμιν ζητειτε με ουχ οτι ειδετε σημεια αλλ οτι εφαγετε εκ των αρτων και εχορτασθητε |
[27]לא תפלחונ מאכולתא דאבדא אלא מאכולתא דמקויא לחיא דלעלמ אידא דברה דאנשׁא נתל לכונ להנא גיר אבא חתמ אלהא |
[27]εργαζεσθε μη την βρωσιν την απολλυμενην αλλα την βρωσιν την μενουσαν εις ζωην αιωνιον ην ο υιος του ανθρωπου υμιν δωσει τουτον γαρ ο πατηρ εσφραγισεν ο θεος |
[28]אמרינ לה מנא נעבד דנפלוח עבדא דאלהא |
[28]ειπον ουν προς αυτον τι ποιωμεν ινα εργαζωμεθα τα εργα του θεου |
[29]ענא ישׁוע ואמר להונ הנו עבדא דאלהא דתהימנונ במנ דהו שׁדר |
[29]απεκριθη ο [ο] ιησους και ειπεν αυτοις τουτο εστιν το εργον του θεου ινα πιστευητε εις ον απεστειλεν εκεινος |
[30]אמרינ לה מנא אתא עבד אנת דנחזא ונהימנ בכ מנא סער אנת |
[30]ειπον ουν αυτω τι ουν ποιεις συ σημειον ινα ιδωμεν και πιστευσωμεν σοι τι εργαζη |
[31]אבהינ מננא אכלו במדברא איכנא דכתיב דלחמא מנ שׁמיא יהב להונ למאכל |
[31]οι πατερες ημων το μαννα εφαγον εν τη ερημω καθως εστιν γεγραμμενον αρτον εκ του ουρανου εδωκεν αυτοις φαγειν |
[32]אמר להונ ישׁוע אמינ אמינ אמר אנא לכונ דלא הוא מושׁא יהב לכונ לחמא מנ שׁמיא אלא אבי יהב לכונ לחמא דקושׁתא מנ שׁמיא |
[32]ειπεν ουν αυτοις ο ιησους αμην αμην λεγω υμιν ου μωυσης εδωκεν δεδωκεν υμιν τον αρτον εκ του ουρανου αλλ ο πατηρ μου διδωσιν υμιν τον αρτον εκ του ουρανου τον αληθινον |
[33]לחמה גיר דאלהא איתוהי הו דנחת מנ שׁמיא ויהב חיא לעלמא |
[33]ο γαρ αρτος του θεου εστιν ο καταβαινων εκ του ουρανου και ζωην διδους τω κοσμω |
[34]אמרינ לה מרנ בכלזבנ הב לנ לחמא הנא |
[34]ειπον ουν προς αυτον κυριε παντοτε δος ημιν τον αρτον τουτον |
[35]אמר להונ ישׁוע אנא אנא לחמא דחיא מנ דאתא לותי לא נכפנ ומנ דמהימנ בי לא נצהא לעלמ |
[35]ειπεν αυτοις ο ιησους εγω ειμι ο αρτος της ζωης ο ερχομενος προς εμε ου μη πειναση και ο πιστευων εις εμε ου μη διψησει πωποτε |
[36]אלא אמרת לכונ דחזיתונני ולא מהימנינ אנתונ |
[36]αλλ ειπον υμιν οτι και εωρακατε [με] και ου πιστευετε |
[37]כל דיהב לי אבי לותי נאתא ומנ דלותי נאתא לא אפקה לבר |
[37]παν ο διδωσιν μοι ο πατηρ προς εμε ηξει και τον ερχομενον προς με εμε ου μη εκβαλω εξω |
[38]דנחתת מנ שׁמיא לא הוא דאעבד צביני אלא דאעבד צבינה דמנ דשׁדרני |
[38]οτι καταβεβηκα απο του ουρανου ουχ ινα ποιω το θελημα το εμον αλλα το θελημα του πεμψαντος με |
[39]הנו דינ צבינה דמנ דשׁדרני דכל דיהב לי לא אובד מנה אלא אקימיוהי ביומא אחריא |
[39]τουτο δε εστιν το θελημα του πεμψαντος με ινα παν ο δεδωκεν μοι μη απολεσω εξ αυτου αλλα αναστησω αυτο [εν] τη εσχατη ημερα |
[40]הנו גיר צבינה דאבי דכל דחזא לברא ומהימנ בה נהוונ לה חיא דלעלמ ואנא אקימיוהי ביומא אחריא |
[40]τουτο γαρ εστιν το θελημα του πατρος μου ινα πας ο θεωρων τον υιον και πιστευων εις αυτον εχη ζωην αιωνιον και αναστησω αυτον εγω [εν] τη εσχατη ημερα |
[41]יהודיא דינ רטנינ הוו עלוהי דאמר דאנא אנא לחמא דנחתת מנ שׁמיא |
[41]εγογγυζον ουν οι ιουδαιοι περι αυτου οτι ειπεν εγω ειμι ο αρτος ο καταβας εκ του ουρανου |
[42]ואמרינ הוו לא הוא הנא ישׁוע ברה דיוספ הו דחננ ידעינ לאבוהי ולאמה ואיכנא אמר הנא דמנ שׁמיא נחתת |
[42]και ελεγον ουχι ουχ ουτος εστιν ιησους ο υιος ιωσηφ ου ημεις οιδαμεν τον πατερα και την μητερα πως-I νυν λεγει οτι εκ του ουρανου καταβεβηκα |
[43]ענא ישׁוע ואמר להונ לא תרטנונ חד עמ חד |
[43]απεκριθη ιησους και ειπεν αυτοις μη γογγυζετε μετ αλληλων |
[44]לא אנשׁ משׁכח דנאתא לותי אלא אנ נגדה אבא דשׁדרני ואנא אקימיוהי ביומא אחריא |
[44]ουδεις δυναται ελθειν προς με εαν μη ο πατηρ ο πεμψας με ελκυση αυτον καγω αναστησω αυτον εν τη εσχατη ημερα |
[45]כתיב גיר בנביא דנהוונ כלהונ מלפא דאלהא כל מנ דשׁמע הכיל מנ אבא וילפ מנה אתא לותי |
[45]εστιν γεγραμμενον εν τοις προφηταις και εσονται παντες διδακτοι θεου πας ο ακουσας παρα του πατρος και μαθων ερχεται προς εμε |
[46]לא הוא דחזא אנשׁ לאבא אלא מנ דמנ אלהא איתוהי הו הו חזא לאבא |
[46]ουχ οτι τον πατερα εωρακεν τις ει μη ο ων παρα [του] του θεου ουτος εωρακεν τον πατερα |
[47]אמינ אמינ אמר אנא לכונ דמנ דמהימנ בי אית לה חיא דלעלמ |
[47]αμην αμην λεγω υμιν ο πιστευων εχει ζωην αιωνιον |
[48]אנא אנא לחמא דחיא |
[48]εγω ειμι ο αρτος της ζωης |
[49]אבהיכונ אכלו מננא במדברא ומיתו |
[49]οι πατερες υμων εφαγον εν τη ερημω το μαννα και απεθανον |
[50]הנו דינ לחמא דנחת מנ שׁמיא דנאכול אנשׁ מנה ולא נמות |
[50]ουτος εστιν ο αρτος ο εκ του ουρανου καταβαινων ινα τις εξ αυτου φαγη και μη αποθανη |
[51]אנא אנא לחמא חיא דמנ שׁמיא נחתת ואנ אנשׁ נאכול מנ הנא לחמא נחא לעלמ ולחמא אינא דאנא אתל פגרי הו דעל אפי חיוהי דעלמא יהב אנא |
[51]εγω ειμι ο αρτος ο ζων ο εκ του ουρανου καταβας εαν τις φαγη εκ τουτου του αρτου ζησει εις τον αιωνα και ο αρτος δε ον εγω δωσω η σαρξ μου εστιν υπερ της του κοσμου ζωης |
[52]נצינ הוו דינ יהודיא חד עמ חד ואמרינ איכנא משׁכח הנא פגרה דנתל לנ למאכל |
[52]εμαχοντο ουν προς αλληλους οι ιουδαιοι λεγοντες πως-I δυναται ουτος ημιν δουναι την σαρκα [αυτου] φαγειν |
[53]ואמר להונ ישׁוע אמינ אמינ אמר אנא לכונ דאנ לא תאכלונ פגרה דברה דאנשׁא ותשׁתונ דמה לית לכונ חיא בקנומכונ |
[53]ειπεν ουν αυτοις [ο] ο ιησους αμην αμην λεγω υμιν εαν μη φαγητε την σαρκα του υιου του ανθρωπου και πιητε αυτου το αιμα ουκ εχετε ζωην εν εαυτοις |
[54]מנ דאכל דינ מנ פגרי ושׁתא מנ דמי אית לה חיא דלעלמ ואנא אקימיוהי ביומא אחריא |
[54]ο τρωγων μου την σαρκα και πινων μου το αιμα εχει ζωην αιωνιον καγω αναστησω αυτον τη εσχατη ημερα |
[55]פגרי גיר שׁריראית איתוהי מאכולתא ודמי שׁריראית איתוהי משׁתיא |
[55]η γαρ σαρξ μου αληθης εστιν βρωσις και το αιμα μου αληθης εστιν ποσις |
[56]מנ דאכל פגרי ושׁתא דמי בי מקוא ואנא בה |
[56]ο τρωγων μου την σαρκα και πινων μου το αιμα εν εμοι μενει καγω εν αυτω |
[57]איכנא דשׁדרני אבא חיא ואנא חי אנא מטל אבא ומנ דנאכלני אפ הו נחא מטלתי |
[57]καθως απεστειλεν με ο ζων πατηρ καγω ζω δια τον πατερα και ο τρωγων με κακεινος ζησει δι εμε |
[58]הנו לחמא דנחת מנ שׁמיא לא הוא איכ הו דאכלו אבהיכונ מננא ומיתו מנ דאכל הנא לחמא נחא לעלמ |
[58]ουτος εστιν ο αρτος ο εξ ουρανου καταβας ου καθως εφαγον οι πατερες και απεθανον ο τρωγων τουτον τον αρτον ζησει εις τον αιωνα |
[59]הלינ אמר בכנושׁתא כד מלפ בכפרנחומ |
[59]ταυτα ειπεν εν συναγωγη διδασκων εν καφαρναουμ |
[60]וסגיאא דשׁמעו מנ תלמידוהי אמרינ קשׁיא הי מלתא הדא מנו משׁכח למשׁמעה |
[60]πολλοι ουν ακουσαντες εκ των μαθητων αυτου ειπαν σκληρος εστιν ο λογος ουτος τις δυναται αυτου ακουειν |
[61]ישׁוע דינ ידע בנפשׁה דרטנינ על הדא תלמידוהי ואמר להונ הדא מכשׁלא לכונ |
[61]ειδως δε ο ιησους εν εαυτω οτι γογγυζουσιν περι τουτου οι μαθηται αυτου ειπεν αυτοις τουτο υμας σκανδαλιζει |
[62]אנ תחזונ הכיל לברה דאנשׁא דסלק לאתר דאיתוהי הוא מנ קדימ |
[62]εαν ουν θεωρητε τον υιον του ανθρωπου αναβαινοντα οπου ην το προτερον |
[63]רוחא הי דמחיא פגרא לא מהנא מדמ מלא דאנא מללת עמכונ רוחא אנינ וחיא אנינ |
[63]το πνευμα εστιν το ζωοποιουν η σαρξ ουκ ωφελει ουδεν τα ρηματα α εγω λελαληκα υμιν πνευμα εστιν και ζωη εστιν |
[64]אלא אית אנשׁא מנכונ דלא מהימנינ ידע הוא גיר ישׁוע מנ קדימ מנ אנונ אילינ דלא מהימנינ ומנו הו דמשׁלמ לה |
[64]αλλ εισιν εξ υμων τινες οι ου πιστευουσιν ηδει γαρ εξ αρχης ο ιησους τινες εισιν οι μη πιστευοντες και τις εστιν ο παραδωσων αυτον |
[65]ואמר הוא להונ מטל הנא אמרת לכונ דלא אנשׁ משׁכח דנאתא לותי אנ לא יהיב לה מנ אבי |
[65]και ελεγεν δια τουτο ειρηκα υμιν οτι ουδεις δυναται ελθειν προς με εαν μη η δεδομενον αυτω εκ του πατρος |
[66]מטל הדא מלתא סגיאא מנ תלמידוהי אזלו לבסתרהונ ולא מהלכינ הוו עמה |
[66]εκ τουτου πολλοι εκ [εκ] των μαθητων αυτου απηλθον εις τα οπισω και ουκετι μετ αυτου περιεπατουν |
[67]ואמר ישׁוע לתרעסרתה למא אפ אנתונ צבינ אנתונ למאזל |
[67]ειπεν ουν ο ιησους τοις δωδεκα μη και υμεις θελετε υπαγειν |
[68]ענא שׁמעונ כאפא ואמר מרי לות מנ נאזל מלא דחיא דלעלמ אית לכ |
[68]απεκριθη αυτω σιμων πετρος κυριε προς τινα απελευσομεθα ρηματα ζωης αιωνιου εχεις |
[69]וחננ הימננ וידענ דאנת הו משׁיחא ברה דאלהא חיא |
[69]και ημεις πεπιστευκαμεν και εγνωκαμεν οτι συ ει ο αγιος του θεου |
[70]אמר להונ ישׁוע לא הוא אנא גביתכונ לתרעסר ומנכונ חד סטנא הו |
[70]απεκριθη αυτοις ο ιησους ουκ εγω υμας τους δωδεκα εξελεξαμην και εξ υμων εις διαβολος εστιν |
[71]אמר הוא דינ על יהודא בר שׁמעונ סכריוטא הו גיר עתיד הוא דנשׁלמיוהי חד מנ תרעסר |
[71]ελεγεν δε τον ιουδαν σιμωνος ισκαριωτου ουτος γαρ εμελλεν παραδιδοναι αυτον εις εκ των δωδεκα |