|
|
| [1]και εγενετο εν τω ελθειν αυτον εις οικον τινος των αρχοντων των φαρισαιων σαββατω φαγειν αρτον και αυτοι ησαν παρατηρουμενοι αυτον |
[1]And it came to passe, that he went into the house of one of ye chiefe pharisees, to eate bread on the Sabboth day, & they watched hym |
| [2]και ιδου ανθρωπος τις ην υδρωπικος εμπροσθεν αυτου |
[2]And beholde, there was a certayne man before hym, which had the dropsie |
| [3]και αποκριθεις ο ιησους ειπεν προς τους νομικους και φαρισαιους λεγων ει εξεστιν τω σαββατω θεραπευειν |
[3]And Iesus aunswered, and spake vnto the lawyers & pharisees, saying: Is it lawful to heale on the Sabboth day |
| [4]οι δε ησυχασαν και επιλαβομενος ιασατο αυτον και απελυσεν |
[4]And they helde their peace. And he toke hym, & healed him, and let him go |
| [5]και αποκριθεις προς αυτους ειπεν τινος υμων ονος η βους εις φρεαρ εμπεσειται και ουκ ευθεως ανασπασει αυτον εν τη ημερα του σαββατου |
[5]And aunswered them, saying: Which of you shal haue an asse or an oxe fallen into a pyt, and wyll not strayghtway pull hym out, on the Sabboth day |
| [6]και ουκ ισχυσαν ανταποκριθηναι αυτω προς ταυτα |
[6]And they coulde not aunswere hym agayne to these thynges |
| [7]ελεγεν δε προς τους κεκλημενους παραβολην επεχων πως τας πρωτοκλισιας εξελεγοντο λεγων προς αυτους |
[7]He put foorth also a similitude to the ghestes, when he marked howe they chose out the chiefe rowmes, and sayde vnto them |
| [8]οταν κληθης υπο τινος εις γαμους μη κατακλιθης εις την πρωτοκλισιαν μηποτε εντιμοτερος σου η κεκλημενος υπ αυτου |
[8]When thou art bydden of any man to a weddyng, syt not downe in the hyest rowme: lest a more honourable man then thou, be bydden of hym |
| [9]και ελθων ο σε και αυτον καλεσας ερει σοι δος τουτω τοπον και τοτε αρξη μετ αισχυνης τον εσχατον τοπον κατεχειν |
[9]And he, that bad hym and thee, come, and say to thee, geue this man rowme: & thou then begyn with shame, to take the lowest rowme |
| [10]αλλ οταν κληθης πορευθεις αναπεσον εις τον εσχατον τοπον ινα οταν ελθη ο κεκληκως σε ειπη σοι φιλε προσαναβηθι ανωτερον τοτε εσται σοι δοξα ενωπιον των συνανακειμενων σοι |
[10]But when thou art bydden, go and syt in the lowest rowme, that when he that bad thee cometh, he may say vnto thee, friende syt vp hyer: Then shalt thou haue worshyppe in the presence of them that syt at meate with thee |
| [11]οτι πας ο υψων εαυτον ταπεινωθησεται και ο ταπεινων εαυτον υψωθησεται |
[11]For whosoeuer exalteth hym selfe, shalbe brought lowe: And he that humbleth hym selfe, shalbe exalted |
| [12]ελεγεν δε και τω κεκληκοτι αυτον οταν ποιης αριστον η δειπνον μη φωνει τους φιλους σου μηδε τους αδελφους σου μηδε τους συγγενεις σου μηδε γειτονας πλουσιους μηποτε και αυτοι σε αντικαλεσωσιν και γενηται σοι ανταποδομα |
[12]Then sayde he also to hym that bad hym [to meate:] When thou makest a dinner or a supper, call not thy friendes, nor thy brethren, neither thy kynsemen, nor thy ryche neyghbours, lest they also byd thee agayne, and a recompence be made thee |
| [13]αλλ οταν ποιης δοχην καλει πτωχους αναπηρους χωλους τυφλους |
[13]But when thou makest a feast, call the poore, the feeble, the lame, & the blynde |
| [14]και μακαριος εση οτι ουκ εχουσιν ανταποδουναι σοι ανταποδοθησεται γαρ σοι εν τη αναστασει των δικαιων |
[14]And thou shalt be happy, for they can not recompence thee: For thou shalt be recompenced at the resurrection of the iust [men. |
| [15]ακουσας δε τις των συνανακειμενων ταυτα ειπεν αυτω μακαριος ος φαγεται αρτον εν τη βασιλεια του θεου |
[15]When one of them, that sate at meate also, hearde these thynges, he sayde vnto hym: Happy is he that eateth bread in the kyngdome of God |
| [16]ο δε ειπεν αυτω ανθρωπος τις εποιησεν δειπνον μεγα και εκαλεσεν πολλους |
[16]Then sayde he vnto hym. A certayne man ordayned a great supper, and bad many |
| [17]και απεστειλεν τον δουλον αυτου τη ωρα του δειπνου ειπειν τοις κεκλημενοις ερχεσθε οτι ηδη ετοιμα εστιν παντα |
[17]And sent his seruaunt at supper tyme, to say to them that were bydden, come, for all thynges are nowe redy |
| [18]και ηρξαντο απο μιας παραιτεισθαι παντες ο πρωτος ειπεν αυτω αγρον ηγορασα και εχω αναγκην εξελθειν και ιδειν αυτον ερωτω σε εχε με παρητημενον |
[18]And they all at once began to make excuse. The first sayde vnto hym: I haue bought a farme, & I must needes go & see it, I pray thee haue me excused |
| [19]και ετερος ειπεν ζευγη βοων ηγορασα πεντε και πορευομαι δοκιμασαι αυτα ερωτω σε εχε με παρητημενον |
[19]And another sayde: I haue bought fiue yoke of oxen, and I go to proue them, I pray thee haue me excused |
| [20]και ετερος ειπεν γυναικα εγημα και δια τουτο ου δυναμαι ελθειν |
[20]And another sayde: I haue maryed a wyfe, and therfore I can not come |
| [21]και παραγενομενος ο δουλος εκεινος απηγγειλεν τω κυριω αυτου ταυτα τοτε οργισθεις ο οικοδεσποτης ειπεν τω δουλω αυτου εξελθε ταχεως εις τας πλατειας και ρυμας της πολεως και τους πτωχους και αναπηρους και χωλους και τυφλους εισαγαγε ωδε |
[21]And the seruaunt returned, & shewed his maister these thynges. Then was the good man of the house displeased, & sayde to his seruaunt: Go out quickly into the brode streates and lanes of the citie, and bryng in hyther the poore, and the feeble, and the halt, and the blynde |
| [22]και ειπεν ο δουλος κυριε γεγονεν ως επεταξας και ετι τοπος εστιν |
[22]And the seruaunt sayde: Lorde, it is done as thou hast commaunded, and yet there is rowme |
| [23]και ειπεν ο κυριος προς τον δουλον εξελθε εις τας οδους και φραγμους και αναγκασον εισελθειν ινα γεμισθη ο οικος μου |
[23]And the Lorde sayde to the seruaunt: Go out into the hye wayes & hedges, and compell them to come in, that my house may be fylled |
| [24]λεγω γαρ υμιν οτι ουδεις των ανδρων εκεινων των κεκλημενων γευσεται μου του δειπνου |
[24]For I say vnto you, that none of those men which were bydden, shall taste of my supper |
| [25]συνεπορευοντο δε αυτω οχλοι πολλοι και στραφεις ειπεν προς αυτους |
[25]There went a great companie with hym: and he returned, and sayde vnto them |
| [26]ει τις ερχεται προς με και ου μισει τον πατερα εαυτου και την μητερα και την γυναικα και τα τεκνα και τους αδελφους και τας αδελφας ετι δε και την εαυτου ψυχην ου δυναται μου μαθητης ειναι |
[26]If any man come to me, and hate not his father and mother, and wyfe, and chyldren, and brethren, and sisters, yea, and his owne lyfe also, he can not be my disciple |
| [27]και οστις ου βασταζει τον σταυρον αυτου και ερχεται οπισω μου ου δυναται μου ειναι μαθητης |
[27]And whosoeuer doth not beare his crosse, and come after me, can not be my disciple |
| [28]τις γαρ εξ υμων θελων πυργον οικοδομησαι ουχι πρωτον καθισας ψηφιζει την δαπανην ει εχει τα προς απαρτισμον |
[28]For which of you, disposed to buylde a towre, sitteth not downe before, and counteth the cost, whether he haue sufficient to perfourme it |
| [29]ινα μηποτε θεντος αυτου θεμελιον και μη ισχυοντος εκτελεσαι παντες οι θεωρουντες αρξωνται εμπαιζειν αυτω |
[29]Lest after he hath layde the foundation, and is not able to perfourme it, all that beholde it, begyn to mocke hym |
| [30]λεγοντες οτι ουτος ο ανθρωπος ηρξατο οικοδομειν και ουκ ισχυσεν εκτελεσαι |
[30]Saying: this man began to buylde, and was not able to make an ende |
| [31]η τις βασιλευς πορευομενος συμβαλειν ετερω βασιλει εις πολεμον ουχι καθισας πρωτον βουλευεται ει δυνατος εστιν εν δεκα χιλιασιν απαντησαι τω μετα εικοσι χιλιαδων ερχομενω επ αυτον |
[31]Or what kyng, goyng to make battell against another kyng, sitteth not downe first, and casteth in his mynde, whether he be able with ten thousande, to meete hym, that commeth agaynst hym with twentie thousande |
| [32]ει δε μηγε ετι αυτου πορρω οντος πρεσβειαν αποστειλας ερωτα τα προς ειρηνην |
[32]Or els, whyle the other is yet a great way of, he sendeth an imbassage, and desireth conditions of peace |
| [33]ουτως ουν πας εξ υμων ος ουκ αποτασσεται πασιν τοις εαυτου υπαρχουσιν ου δυναται μου ειναι μαθητης |
[33]So lykewyse, whosoeuer he be of you, that forsaketh not all that he hath, he can not be my disciple |
| [34]καλον το αλας εαν δε το αλας μωρανθη εν τινι αρτυθησεται |
[34]Salt is good, but if ye salt haue lost the saltnes, what shalbe seasoned therwith |
| [35]ουτε εις γην ουτε εις κοπριαν ευθετον εστιν εξω βαλλουσιν αυτο ο εχων ωτα ακουειν ακουετω |
[35]It is neither good for the lande, nor yet for the doung hyll: but men cast it out [at the doores.] He that hath eares to heare, let hym heare |