|
[1]בהו זבנא מהלכ הוא ישׁוע בשׁבתא בית זרעא ותלמידוהי כפנו ושׁריו מלגינ שׁבלא ואכלינ |
[1]Ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἐπορεύθη ὁ Ἰησοῦς τοῖς σάββασιν διὰ τῶν σπορίμων· οἱ δὲ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπείνασαν, καὶ ἤρξαντο τίλλειν στάχυας καὶ ἐσθίειν. |
[2]פרישׁא דינ כד חזו אנונ אמרינ לה הא תלמידיכ עבדינ מדמ דלא שׁליט למעבד בשׁבתא |
[2]οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἰδόντες εἶπαν αὐτῷ, Ἰδοὺ οἱ μαθηταί σου ποιοῦσιν ὃ οὐκ ἔξεστιν ποιεῖν ἐν σαββάτῳ. |
[3]הו דינ אמר להונ לא קריתונ מנא עבד דויד כד כפנ ואילינ דעמה |
[3]ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς, Οὐκ ἀνέγνωτε τί ἐποίησεν Δαυείδ, ὅτε ἐπείνασεν, καὶ οἱ μετ᾽ αὐτοῦ; |
[4]איכנא על לביתא דאלהא ולחמא דפתורה דמריא אכל הו דלא שׁליט הוא לה למאכל ולא לאילינ דעמה אלא אנ לכהנא בלחוד |
[4]πῶς εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ, καὶ τοὺς ἄρτους τῆς προθέσεως ἔφαγεν, ὃ οὐκ ἐξὸν ἦν αὐτῷ φαγεῖν, οὐδὲ τοῖς μετ᾽ αὐτοῦ, εἰ μὴ τοῖς ἱερεῦσιν μόνοις; |
[5]או לא קריתונ באוריתא דכהנא בהיכלא מחלינ לה לשׁבתא ודלא עדלי אנונ |
[5]ἢ οὐκ ἀνέγνωτε ἐν τῷ νόμῳ ὅτι τοῖς σάββασιν οἱ ἱερεῖς ἐν τῷ ἱερῷ τὸ σάββατον βεβηλοῦσιν, καὶ ἀναίτιοί εἰσιν; |
[6]אמר אנא לכונ דינ דרב מנ היכלא אית הרכא |
[6]λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι τοῦ ἱεροῦ μεῖζόν ἐστιν ὧδε. |
[7]אלו דינ ידעינ הויתונ מנו חננא צבא אנא ולא דבחתא לא מחיבינ הויתונ לאילינ דדלא עדלי אנונ |
[7]εἰ δὲ ἐγνώκειτε τί ἐστιν, Ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν, οὐκ ἂν κατεδικάσατε τοὺς ἀναιτίους. |
[8]מרה גיר דשׁבתא איתוהי ברה דאנשׁא |
[8]κύριος γάρ ἐστιν τοῦ σαββάτου ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. |
[9]ושׁני מנ תמנ ישׁוע ואתא לכנושׁתהונ |
[9]Καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν ἦλθεν εἰς τὴν συναγωγὴν αὐτῶν. |
[10]וגברא חד אית הוא תמנ דיבישׁא אידה ומשׁאלינ הוו לה ואמרינ דאנ שׁליט בשׁבתא למאסיו איכ דנאכלונ קרצוהי |
[10]καὶ ἰδού, ἄνθρωπος χεῖρα ἔχων ξηράν· καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν λέγοντες, Εἰ ἔξεστιν τοῖς σάββασιν θεραπεύειν; ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. |
[11]הו דינ אמר להונ מנו מנכונ גברא דאית לה ערבא חד ואנ נפל בחברא ביומא דשׁבתא לא אחד ומקימ לה |
[11]ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς, Τίς ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος, ὃς ἕξει πρόβατον ἕν, καὶ ἐὰν ἐμπέσῃ τοῦτο τοῖς σάββασιν εἰς βόθυνον, οὐχὶ κρατήσει αὐτὸ καὶ ἐγερεῖ; |
[12]כמא דינ יתיר ברנשׁא מנ ערבא מדינ שׁליט הו בשׁבתא למעבד דשׁפיר |
[12]πόσῳ οὖν διαφέρει ἄνθρωπος προβάτου; ὥστε ἔξεστιν τοῖς σάββασιν καλῶς ποιεῖν. |
[13]הידינ אמר להו גברא פשׁוט אידכ ופשׁט אידה ותקנת איכ חברתה |
[13]τότε λέγει τῷ ἀνθρώπῳ, Ἔκτεινόν σου τὴν χεῖρα. καὶ ἐξέτεινεν, καὶ ἀπεκατεστάθη ὑγιὴς ὡς ἡ ἄλλη. |
[14]ונפקו פרישׁא ומלכא נסבו עלוהי איכ דנובדוניהי |
[14]Ἐξελθόντες δὲ οἱ Φαρισαῖοι συμβούλιον ἔλαβον κατ᾽ αὐτοῦ, ὅπως αὐτὸν ἀπολέσωσιν. |
[15]ישׁוע דינ ידע ושׁני לה מנ תמנ ואזלו בתרה כנשׁא סגיאא ואסי לכלהונ |
[15]ὁ δὲ Ἰησοῦς γνοὺς ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν, καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ [ὄχλοι] πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς πάντας, |
[16]וכאא בהונ דלא נגלוניהי |
[16]καὶ ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα μὴ φανερὸν αὐτὸν ποιήσωσιν· |
[17]דנתמלא מדמ דאתאמר ביד אשׁעיא נביא דאמר |
[17]ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ Ἡσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος, |
[18]הא עבדי דאצטבית בה חביבי דסוחת בה נפשׁי רוחי אסימ עלוהי ודינא לעממא נכרז |
[18]Ἰδοὺ ὁ παῖς μου ὃν ἡρέτισα, ὁ ἀγαπητός μου ἐν ᾧ ηὐδόκησεν ἡ ψυχή μου· θήσω τὸ πνεῦμά μου ἐπ᾽ αὐτόν, καὶ κρίσιν τοῖς ἔθνεσιν ἀπαγγελεῖ· |
[19]לא נתחרא ולא נקעא ולא אנשׁ נשׁמע קלה בשׁובקא |
[19]οὐκ ἐρίσει οὐδὲ κραυγάσει, οὐδὲ ἀκούσει τις ἐν ταῖς πλατείαις τὴν φωνὴν αὐτοῦ. |
[20]קניא רעיעא לא נתבר ושׁרגא דמטפטפ לא נדעכ עדמא דנפק דינא לזכותא |
[20]κάλαμον συντετριμμένον οὐ κατεάξει, καὶ λίνον τυφόμενον οὐ σβέσει, ἕως ἂν ἐκβάλῃ εἰς νῖκος τὴν κρίσιν. |
[21]ובשׁמה עממא נסברונ |
[21]καὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ ἔθνη ἐλπιοῦσιν. |
[22]הידינ קרבו לה דיונא חד דחרשׁ ועויר ואסיה איכנא דחרשׁא וסמיא נמלל ונחזא |
[22]Τότε προσηνέχθη αὐτῷ δαιμονιζόμενος τυφλὸς καὶ κωφός, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτόν, ὥστε τὸν κωφὸν λαλεῖν καὶ βλέπειν. |
[23]ומתדמרינ הוו כלהונ כנשׁא ואמרינ דלמא הנו ברה דדויד |
[23]καὶ ἐξίσταντο πάντες οἱ ὄχλοι καὶ ἔλεγον, Μή τι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς Δαυείδ; |
[24]פרישׁא דינ כד שׁמעו אמרינ הנא לא מפק שׁאדא אלא בבעלזבוב רשׁא דדיוא |
[24]οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες εἶπον, Οὗτος οὐκ ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια, εἰ μὴ ἐν τῷ Βεελζεβοὺλ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων. |
[25]ישׁוע דינ ידע מחשׁבתהונ ואמר להונ כל מלכו דתתפלג על נפשׁה תחרב וכל בי ומדינא דנתפלג על נפשׁה לא נקומ |
[25]εἰδὼς δὲ τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν αὐτοῖς, Πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα καθ᾽ ἑαυτῆς ἐρημοῦται, καὶ πᾶσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσα καθ᾽ ἑαυτῆς, οὐ σταθήσεται. |
[26]ואנ סטנא לסטנא מפק על נפשׁה אתפלג איכנא הכיל קימא מלכותה |
[26]καὶ εἰ ὁ σατανᾶς τὸν σατανᾶν ἐκβάλλει, ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἐμερίσθη· πῶς οὖν σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ; |
[27]ואנ אנא בבעלזבוב מפק אנא דיוא בניכונ במנא מפקינ להונ מטל הנא הנונ נהוונ לכונ דינא |
[27]καὶ εἰ ἐγὼ ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσιν; διὰ τοῦτο αὐτοὶ κριταὶ ἔσονται ὑμῶν. |
[28]ואנ ברוחא דאלהא אנא מפק אנא דיוא קרבת לה עליכונ מלכותא דאלהא |
[28]εἰ δὲ ἐν πνεύματι θεοῦ ἐγὼ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν ἐφ᾽ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ. |
[29]או איכנא אנשׁ משׁכח דנעול לבית חסינא ומאנוהי נבוז אלא אנ לוקדמ נאסריוהי לחסינא והידינ ביתה נבוז |
[29]ἢ πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἰσχυροῦ καὶ τὰ σκεύη αὐτοῦ ἁρπάσαι, ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ τὸν ἰσχυρόν; καὶ τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει. |
[30]מנ דלא הוא עמי לוקבלי הו ומנ דלא כנשׁ עמי מבדרו מבדר |
[30]ὁ μὴ ὢν μετ᾽ ἐμοῦ, κατ᾽ ἐμοῦ ἐστίν, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾽ ἐμοῦ, σκορπίζει. |
[31]מטל הנא אמר אנא לכונ דכל חטהינ וגודפינ נשׁתבקונ לבנינשׁא גודפא דינ דעל רוחא דקודשׁא לא נשׁתבק לבנינשׁא |
[31]διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, πᾶσα ἁμαρτία καὶ βλασφημία ἀφεθήσεται τοῖς ἀνθρώποις, ἡ δὲ τοῦ πνεύματος βλασφημία οὐκ ἀφεθήσεται. |
[32]וכל מנ דנאמר מלתא על ברה דאנשׁא נשׁתבק לה כל דינ דעל רוחא דקודשׁא נאמר לא נשׁתבק לה לא בעלמא הנא ולא בעלמא דעתיד |
[32]καὶ ὃς ἐὰν εἴπῃ λόγον κατὰ τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἀφεθήσεται αὐτῷ· ὃς δ᾽ ἂν εἴπῃ κατὰ τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου, οὐκ ἀφεθήσεται αὐτῷ, οὔτε ἐν τούτῳ τῷ αἰῶνι οὔτε ἐν τῷ μέλλοντι. |
[33]או עבדו אילנא שׁפירא ופארוהי שׁפירא או עבדו אילנא בישׁא ופארוהי בישׁא מנ פארוהי הו גיר מתידע אילנא |
[33]ἢ ποιήσατε τὸ δένδρον καλὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ καλόν, ἢ ποιήσατε τὸ δένδρον σαπρὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ σαπρόν· ἐκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώσκεται. |
[34]ילדא דאכדנא איכנא משׁכחינ אנתונ טבתא לממללו דבישׁא אנתונ מנ תותרי לבא גיר ממלל פומא |
[34]γεννήματα ἐχιδνῶν, πῶς δύνασθε ἀγαθὰ λαλεῖν πονηροὶ ὄντες; ἐκ γὰρ τοῦ περισσεύματος τῆς καρδίας τὸ στόμα λαλεῖ. |
[35]גברא טבא מנ סימתא טבתא מפק טבתא וגברא בישׁא מנ סימתא בישׁתא מפק בישׁתא |
[35]ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει ἀγαθά, καὶ ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ πονηροῦ θησαυροῦ ἐκβάλλει πονηρά. |
[36]אמר אנא לכונ גיר דכל מלא בטלא דנאמרונ בנינשׁא נתלונ פתגמה ביומא דדינא |
[36]λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα ἀργὸν ὃ λαλήσουσιν οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσιν περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως. |
[37]מנ מליכ גיר תזדדק ומנ מליכ תתחיב |
[37]ἐκ γὰρ τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ, καὶ ἐκ τῶν λόγων σου καταδικασθήσῃ. |
[38]הידינ ענו אנשׁא מנ ספרא ומנ פרישׁא ואמרינ לה מלפנא צבינ חננ דנחזא מנכ אתא |
[38]Τότε ἀπεκρίθησαν αὐτῷ τινες τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων λέγοντες, Διδάσκαλε, θέλομεν ἀπὸ σοῦ σημεῖον ἰδεῖν. |
[39]הו דינ ענא ואמר להונ שׁרבתא בישׁתא וגירתא אתא בעיא ואתא לא תתיהב לה אלא אתה דיוננ נביא |
[39]ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς, Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ· καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ, εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου. |
[40]איכנא גיר דהוא יוננ בכרסה דנונא תלתא יומינ ותלתא לילונ הכנא נהוא ברה דאנשׁא בלבה דארעא תלתא איממינ ותלתא לילונ |
[40]ὥσπερ γὰρ ἦν Ἰωνᾶς ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ κήτους τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας, οὕτως ἔσται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας. |
[41]גברא נינויא נקומונ בדינא עמ שׁרבתא הדא ונחיבונה דהנונ תבו בכרוזותה דיוננ והא דרב מנ יוננ תננ |
[41]Ἄνδρες Νινευεῖται ἀναστήσονται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν· ὅτι μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε. |
[42]מלכתא דתימנא תקומ בדינא עמ שׁרבתא הדא ותחיביה דאתת מנ עבריה דארעא דתשׁמע חכמתה דשׁלימונ והא דיתיר מנ שׁלימונ הרכא |
[42]βασίλισσα νότου ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης, καὶ κατακρινεῖ αὐτήν· ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶνος, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Σολομῶνος ὧδε. |
[43]אמתי דינ דרוחא טנפתא תפוק מנ ברנשׁא מתכרכא באתרותא דמיא לית בהונ ובעיא ניחא ולא משׁכחא |
[43]ὅταν δὲ τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα ἐξέλθῃ ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, διέρχεται δι᾽ ἀνύδρων τόπων ζητοῦν ἀνάπαυσιν, καὶ οὐχ εὑρίσκει. |
[44]הידינ אמרא אהפוכ לביתי מנ איכא דנפקת ואתיא משׁכחא דסריק וחמימ ומצבת |
[44]τότε λέγει, Εἰς τὸν οἶκόν μου ἐπιστρέψω, ὅθεν ἐξῆλθον· καὶ ἐλθὸν εὑρίσκει σχολάζοντα, σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον. |
[45]הידינ אזלא דברא עמה שׁבע רוחא אחרנינ דמנה בישׁנ ועאלנ ועמרנ בה והויא חרתה דגברא הו בישׁא מנ קדמיתה הכנא נהוא לה לשׁרבתא הדא בישׁתא |
[45]τότε πορεύεται καὶ παραλαμβάνει μεθ᾽ ἑαυτοῦ ἑπτὰ ἕτερα πνεύματα πονηρότερα ἑαυτοῦ, καὶ εἰσελθόντα κατοικεῖ ἐκεῖ· καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου χείρονα τῶν πρώτων. οὕτως ἔσται καὶ τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ πονηρᾷ. |
[46]כד הו דינ ממלל לכנשׁא אתו אמה ואחוהי קימינ לבר ובעינ דנמללונ עמה |
[46]Ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος τοῖς ὄχλοις, ἰδοὺ ἡ μήτηρ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ εἱστήκεισαν ἔξω, ζητοῦντες αὐτῷ λαλῆσαι. |
[47]אמר לה דינ אנשׁ הא אמכ ואחיכ קימינ לבר ובעינ דנמללונ עמכ |
[47]εἶπεν δέ τις αὐτῷ, Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἔξω ἑστήκασιν ζητοῦντές σοι λαλῆσαι. |
[48]הו דינ ענא ואמר למנ דאמר לה מנ הי אמי ומנ אנונ אחי |
[48]ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν τῷ λέγοντι αὐτῷ, Τίς ἐστιν ἡ μήτηρ μου; καὶ τίνες εἰσὶν οἱ ἀδελφοί μου; |
[49]ופשׁט אידה לות תלמידוהי ואמר הא אמי והא אחי |
[49]καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπὶ τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπεν, Ἰδοὺ ἡ μήτηρ μου καὶ οἱ ἀδελφοί μου. |
[50]כל אנשׁ דינ דעבד צבינה דאבי דבשׁמיא הויו אחי וחתי ואמי |
[50]ὅστις γὰρ ἂν ποιήσῃ τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴ καὶ μήτηρ ἐστίν. |