|
|
| [1]Noli fieri pro amico inimicus proximo: improperium enim et contumeliam malus hæreditabit: et omnis peccator invidus et bilinguis. |
1[No verse] |
| [2]Non te extollas in cogitatione animæ tuæ velut taurus, ne forte elidatur virtus tua per stultitiam: |
[2]μήD ἐπιαἴρωVA-AAS2S σεαυτοῦRD-ASM ἐνP βουλήN1-DSF ψυχήN1-GSF σύRP-GS ἵναC μήD διαἁρπάζωVD-APS3S ὡςC ταῦροςN2-NSM ὁRA-NSF ψυχήN1-NSF σύRP-GS |
| [3]et folia tua comedat, et fructus tuos perdat, et relinquaris velut lignum aridum in eremo. |
[3]ὁRA-APN φύλλονN2N-APN σύRP-GS καταἐσθίωVF-FMI2S καίC ὁRA-APM καρπόςN2-APM σύRP-GS ἀποὀλλύωVF-FAI2S καίC ἀποἵημιVF-FAI2S σεαυτοῦRD-ASM ὡςC ξύλονN2N-ASN ξηρόςA1A-ASN |
| [4]Anima enim nequam disperdet qui se habet, et in gaudium inimicis dat illum, et deducet in sortem impiorum. |
[4]ψυχήN1-NSF πονηρόςA1A-NSF ἀποὀλλύωVF2-FAI3S ὁRA-ASM κτάομαιVA-AMPASM αὐτόςRD-ASF καίC ἐπίχαρμαN3M-ASN ἐχθρόςA1A-GPM ποιέωVF-FAI3S αὐτόςRD-ASM |
| [5]Verbum dulce multiplicat amicos et mitigat inimicos, et lingua eucharis in bono homine abundat. |
[5]λάρυγξN3G-NSM γλυκύςA3U-NSM πληθύνωVF2-FAI3S φίλοςA1-APM αὐτόςRD-GSM καίC γλῶσσαN1S-NSF εὔλαλοςA1B-NSF πληθύνωVF2-FAI3S εὐπροσήγοροςA1B-APN |
| [6]Multi pacifici sint tibi: et consiliarius sit tibi unus de mille. |
[6]ὁRA-NPM εἰρηνεύωV1-PAPNPM σύRP-DS εἰμίV9-PAD3P πολύςA1-NPM ὁRA-NPM δέX σύμβουλοςN2-NPM σύRP-GS εἷςM ἀπόP χίλιοιA1A-GPM |
| [7]Si possides amicum, in tentatione posside eum, et ne facile credas ei. |
[7]εἰC κτάομαιV3-PMS2S φίλοςA1-ASM ἐνP πειρασμόςN2-DSM κτάομαιVA-AMD2S αὐτόςRD-ASM καίC μήD ταχύςD ἐνπιστεύωVA-AAS2S αὐτόςRD-DSM |
| [8]Est enim amicus secundum tempus suum, et non permanebit in die tribulationis. |
[8]εἰμίV9-PAI3S γάρX φίλοςA1-NSM ἐνP καιρόςN2-DSM αὐτόςRD-GSM καίC οὐD μήD παραμένωVA-AAS3S ἐνP ἡμέραN1A-DSF θλῖψιςN3I-GSF σύRP-GS |
| [9]Et est amicus qui convertitur ad inimicitiam, et est amicus qui odium et rixam et convitia denudabit. |
[9]καίC εἰμίV9-PAI3S φίλοςA1-NSM μετατίθημιV7-PMPNSM εἰςP ἐχθρόςA1A-ASF καίC μάχηN1-ASF ὀνειδισμόςN2-GSM σύRP-GS ἀποκαλύπτωVF-FAI3S |
| [10]Est autem amicus socius mensæ, et non permanebit in die necessitatis. |
[10]καίC εἰμίV9-PAI3S φίλοςA1-NSM κοινωνόςN2-NSM τράπεζαN1S-GPF καίC οὐD μήD παραμένωVA-AAS3S ἐνP ἡμέραN1A-DSF θλῖψιςN3I-GSF σύRP-GS |
| [11]Amicus si permanserit fixus, erit tibi quasi coæqualis, et in domesticis tuis fiducialiter aget. |
[11]καίC ἐνP ὁRA-DPN ἀγαθόςA1-DPN σύRP-GS εἰμίVF-FMI3S ὡςC σύRP-NS καίC ἐπίP ὁRA-APM οἰκέτηςN1M-APM σύRP-GS παρρησιάζομαιVF-FMI3S |
| [12]Si humiliaverit se contra te, et a facie tua absconderit se, unanimem habebis amicitiam bonam. |
[12]ἐάνC ταπεινόωVC-APS2S εἰμίVF-FMI3S κατάP σύRP-GS καίC ἀπόP ὁRA-GSN πρόσωπονN2N-GSN σύRP-GS κρύπτωVD-FPI3S |
| [13]Ab inimicis tuis separare, et ab amicis tuis attende. |
[13]ἀπόP ὁRA-GPM ἐχθρόςA1A-GPM σύRP-GS διαχωρίζωVS-APD2S καίC ἀπόP ὁRA-GPM φίλοςA1-GPM σύRP-GS προςἔχωV1-PAD2S |
| [14]Amicus fidelis protectio fortis: qui autem invenit illum, invenit thesaurum. |
[14]φίλοςA1-NSM πιστόςA1-NSM σκέπηςN1-NSF κραταιόςA1A-NSF ὁRA-NSM δέX εὑρίσκωVB-AAPNSM αὐτόςRD-ASM εὑρίσκωVB-AAI3S θησαυρόςN2-ASM |
| [15]Amico fideli nulla est comparatio, et non est digna ponderatio auri et argenti contra bonitatem fidei illius. |
[15]φίλοςA1-GSM πιστόςA1-GSM οὐD εἰμίV9-PAI3S ἀντάλλαγμαN3M-NSN καίC οὐD εἰμίV9-PAI3S σταθμόςN2-NSM ὁRA-GSF καλλονήN1-GSF αὐτόςRD-GSM |
| [16]Amicus fidelis medicamentum vitæ et immortalitatis: et qui metuunt Dominum, invenient illum. |
[16]φίλοςA1-NSM πιστόςA1-NSM φάρμακονN2N-NSN ζωήN1-GSF καίC ὁRA-NPM φοβέωV2-PMPNPM κύριοςN2-ASM εὑρίσκωVF-FAI3P αὐτόςRD-ASM |
| [17]Qui timet Deum æque habebit amicitiam bonam, quoniam secundum illum erit amicus illius. |
[17]ὁRA-NSM φοβέωV2-PMPNSM κύριοςN2-ASM εὐθύνωVF2-FAI3S φιλίαN1A-ASF αὐτόςRD-GSM ὅτιC κατάP αὐτόςRD-ASM οὕτωςD καίD ὁRA-NSM πλησίονD αὐτόςRD-GSM |
| [18]Fili, a juventute tua excipe doctrinam, et usque ad canos invenies sapientiam. |
[18]τέκνονN2N-VSN ἐκP νεότηςN3T-GSF σύRP-GS ἐπιλέγωVA-AMD2S παιδείαN1A-ASF καίC ἕωςP πολιάN1A-GPF εὑρίσκωVF-FAI2S σοφίαN1A-ASF |
| [19]Quasi is qui arat et seminat accede ad eam, et sustine bonos fructus illius. |
[19]ὡςC ὁRA-NSM ἀροτριάωV3-PAPNSM καίC ὁRA-NSM σπείρωV1-PAPNSM προςἔρχομαιVB-AAD2S αὐτόςRD-DSF καίC ἀναμένωV1-PAD2S ὁRA-APM ἀγαθόςA1-APM καρπόςN2-APM αὐτόςRD-GSF ἐνP γάρX ὁRA-DSF ἐργασίαN1A-DSF αὐτόςRD-GSF ὀλίγοςA1-ASN κοπιάωVF-FAI2S καίC ταχύςD ἐσθίωVF-FMI2S ὁRA-GPN γένημαN3M-GPN αὐτόςRD-GSF |
| [20]In opere enim ipsius exiguum laborabis, et cito edes de generationibus illius. |
[20]ὡςC τραχύςA3U-NSF εἰμίV9-PAI3S σφόδραD ὁRA-DPM ἀπαίδευτοςA1B-DPM καίC οὐD ἐνμένωVF2-FAI3S ἐνP αὐτόςRD-DSF ἀκάρδιοςA1B-NSM |
| [21]Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus ! et non permanebit in illa excors. |
[21]ὡςC λίθοςN2-NSM δοκιμασίαN1A-GSF ἰσχυρόςA1A-NSM εἰμίVF-FMI3S ἐπίP αὐτόςRD-DSM καίC οὐD χρονίζωVF2-FAI3S ἀποῥίπτωVA-AAN αὐτόςRD-ASF |
| [22]Quasi lapidis virtus probatio erit in illis: et non demorabuntur projicere illam. |
[22]σοφίαN1A-NSF γάρX κατάP ὁRA-ASN ὄνομαN3M-ASN αὐτόςRD-GSF εἰμίV9-PAI3S καίC οὐD πολύςA1-DPM εἰμίV9-PAI3S φανερόςA1A-NSF |
| [23]Sapientia enim doctrinæ secundum nomen est ejus, et non est multis manifestata: quibus autem cognita est, permanet usque ad conspectum Dei. |
[23]ἀκούωVA-AAD2S τέκνονN2N-VSN καίC ἐκδέχομαιVA-AMD2S γνώμηN1-ASF ἐγώRP-GS καίC μήD ἀπο ἀνααἰνέωV2-PMD2S ὁRA-ASF συμβουλίαN1A-ASF ἐγώRP-GS |
| [24]Audi, fili, et accipe consilium intellectus, et ne abjicias consilium meum. |
[24]καίC εἰςφέρωVA-AAD2S ὁRA-APM πούςN3D-APM σύRP-GS εἰςP ὁRA-APF πέδηN1-APF αὐτόςRD-GSF καίC εἰςP ὁRA-ASM κλοιόςN2-ASM αὐτόςRD-GSF ὁRA-ASM τράχηλοςN2-ASM σύRP-GS |
| [25]Injice pedem tuum in compedes illius, et in torques illius collum tuum. |
[25]ὑποτίθημιVE-AAD2S ὁRA-ASM ὦμοςN2-ASM σύRP-GS καίC βαστάζωVA-AAD2S αὐτόςRD-ASF καίC μήD προςὀχθίζωVA-AAS2S ὁRA-DPM δεσμόςN2-DPM αὐτόςRD-GSF |
| [26]Subjice humerum tuum, et porta illam, et ne acedieris vinculis ejus. |
[26]ἐνP πᾶςA1S-DSF ψυχήN1-DSF σύRP-GS προςἔρχομαιVB-AAD2S αὐτόςRD-DSF καίC ἐνP ὅλοςA1-DSF δύναμιςN3I-DSF σύRP-GS συντηρέωVA-AAD2S ὁRA-APF ὁδόςN2-APF αὐτόςRD-GSF |
| [27]In omni animo tuo accede ad illam, et in omni virtute tua conserva vias ejus. |
[27]ἐκἰχνεύωVA-AAD2S καίC ζητέωVA-AAD2S καίC γιγνώσκωVS-FPI3S σύRP-DS καίC ἐγκρατήςA3H-NSM γίγνομαιVB-AMPNSM μήD ἀποἵημιVH-AAS2S αὐτόςRD-ASF |
| [28]Investiga illam, et manifestabitur tibi: et continens factus, ne derelinquas eam: |
[28]ἐπίP ἔσχατοςA1-GPN γάρX εὑρίσκωVF-FAI2S ὁRA-ASF ἀνάπαυσιςN3I-ASF αὐτόςRD-GSF καίC στρέφωVD-FPI3S σύRP-DS εἰςP εὐφροσύνηN1-ASF |
| [29]in novissimis enim invenies requiem in ea, et convertetur tibi in oblectationem. |
[29]καίC εἰμίVF-FMI3P σύRP-DS ὁRA-NPF πέδηN1-NPF εἰςP σκέπηςN1-ASF ἰσχύςN3U-GSF καίC ὁRA-NPM κλοιόςN2-NPM αὐτόςRD-GSF εἰςP στολήN1-ASF δόξαN1S-GSF |
| [30]Et erunt tibi compedes ejus in protectionem fortitudinis et bases virtutis, et torques illius in stolam gloriæ: |
[30]κόσμοςN2-NSM γάρX χρύσεοςA1-NSM εἰμίV9-PAI3S ἐπίP αὐτόςRD-GSF καίC ὁRA-NPM δεσμόςN2-NPM αὐτόςRD-GSF κλῶσμαN3M-NSN ὑακίνθινοςA1-NSN |
| [31]decor enim vitæ est in illa, et vincula illius alligatura salutaris. |
[31]στολήN1-ASF δόξαN1S-GSF ἐνδύωVF-FMI2S αὐτόςRD-ASF καίC στέφανοςN2-ASM ἀγαλλίαμαN3M-GSN περιτίθημιVF-FAI2S σεαυτοῦRD-DSM |
| [32]Stolam gloriæ indues eam, et coronam gratulationis superpones tibi. |
[32]ἐάνC ἐθέλωV1-PAS2S τέκνονN2N-VSN παιδεύωVC-FPI2S καίC ἐάνC ἐπιδίδωμιVO-AAS2S ὁRA-ASF ψυχήN1-ASF σύRP-GS πανοῦργοςA1B-NSM εἰμίVF-FMI2S |
| [33]Fili, si attenderis mihi, disces: et si accomodaveris animum tuum, sapiens eris. |
[33]ἐάνC ἀγαπάωVA-AAS2S ἀκούωV1-PAN ἐκδέχομαιVF-FMI2S καίC ἐάνC κλίνωV1-PAS2S ὁRA-ASN οὖςN3T-ASN σύRP-GS σοφόςA1-NSM εἰμίVF-FMI2S |
| [34]Si inclinaveris aurem tuam, excipies doctrinam: et si dilexeris audire, sapiens eris. |
[34]ἐνP πλῆθοςN3E-DSN πρεσβύτεροςN2-GPM ἵστημιVH-AAD2S καίC τίςRI-NSM σοφόςA1-NSM αὐτόςRD-DSM προςκολλάωVC-APD2S |
| [35]In multitudine presbyterorum prudentium sta, et sapientiæ illorum ex corde conjungere, ut omnem narrationem Dei possis audire, et proverbia laudis non effugiant a te. |
[35]πᾶςA1S-ASF διήγησιςN3I-ASF θεῖοςA1A-ASF θέλωV1-PAD2S ἀκροάομαιV3-PMN καίC παροιμίαN1A-NPF σύνεσιςN3I-GSF μήD ἐκφεύγωV1-PAD3P σύRP-AS |
| [36]Et si videris sensatum, evigila ad eum, et gradus ostiorum illius exterat pes tuus. |
[36]ἐάνC ὁράωVB-AAS2S συνετόςA1-ASM ὀρθρίζωV1-PAD2S πρόςP αὐτόςRD-ASM καίC βαθμόςN2-APM θύραN1A-GPF αὐτόςRD-GSM ἐκτρίβωV1-PAD3S ὁRA-NSM πούςN3D-NSM σύRP-GS |
| [37]Cogitatum tuum habe in præceptis Dei, et in mandatis illius maxime assiduus esto: et ipse dabit tibi cor, et concupiscentia sapientiæ dabitur tibi. |
[37]διανοέομαιV2-PMD2S ἐνP ὁRA-DPN πρόσταγμαN3M-DPN κύριοςN2-GSM καίC ἐνP ὁRA-DPF ἐντολήN1A-DPF αὐτόςRD-GSM μελετάωV3-PAD2S διάP πᾶςA3-GSN αὐτόςRD-NSM στηρίζωVF-FAI3S ὁRA-ASF καρδίαN1A-ASF σύRP-GS καίC ὁRA-NSF ἐπιθυμίαN1A-NSF ὁRA-GSF σοφίαN1A-GSF δίδωμιVC-FPI3S σύRP-DS |