|
|
| [1]μετὰ δὲ ταῦτα ἀνέδειξεν ὁ κύριος ἑτέρους ἑβδομήκοντα [δύο], καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς ἀνὰ δύο [δύο] πρὸ προσώπου αὐτοῦ εἰς πᾶσαν πόλιν καὶ τόπον οὖ ἤμελλεν αὐτὸς ἔρχεσθαι. |
[1]בתר הלינ פרשׁ ישׁוע מנ תלמידוהי אחרנא שׁבעינ ושׁדר אנונ תרינ תרינ קדמ פרצופה לכל אתר ומדינא דעתיד הוא למאזל |
| [2]ἔλεγεν δὲ πρὸς αὐτούς, ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι· δεήθητε οὗν τοῦ κυρίου τοῦ θερισμοῦ ὅπως ἐργάτας ἐκβάλῃ εἰς τὸν θερισμὸν αὐτοῦ. |
[2]ואמר להונ חצדא סגי ופעלא זעורינ בעו הכיל מנ מרא חצדא דנפק פעלא לחצדה |
| [3]ὑπάγετε· ἰδοὺ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς ἄρνας ἐν μέσῳ λύκων. |
[3]זלו הא אנא משׁדר אנא לכונ איכ אמרא ביני דאבא |
| [4]μὴ βαστάζετε βαλλάντιον, μὴ πήραν, μὴ ὑποδήματα, καὶ μηδένα κατὰ τὴν ὁδὸν ἀσπάσησθε. |
[4]לא תשׁקלונ לכונ כיסא ולא תרמלא ולא מסנא ובשׁלמא דאנשׁ באורחא לא תשׁאלונ |
| [5]εἰς ἣν δ᾽ ἂν εἰσέλθητε οἰκίαν, πρῶτον λέγετε, εἰρήνη τῶ οἴκῳ τούτῳ. |
[5]ולאינא ביתא דעאלינ אנתונ לוקדמ אמרו שׁלמא לביתא הנא |
| [6]καὶ ἐὰν ἐκεῖ ᾖ υἱὸς εἰρήνης, ἐπαναπαήσεται ἐπ᾽ αὐτὸν ἡ εἰρήνη ὑμῶν· εἰ δὲ μή γε, ἐφ᾽ ὑμᾶς ἀνακάμψει. |
[6]ואנ אית תמנ בר שׁלמא נתתניח עלוהי שׁלמכונ אנ דינ לא שׁלמכונ עליכונ נהפוכ |
| [7]ἐν αὐτῇ δὲ τῇ οἰκίᾳ μένετε, ἐσθίοντες καὶ πίνοντες τὰ παρ᾽ αὐτῶν, ἄξιος γὰρ ὁ ἐργάτης τοῦ μισθοῦ αὐτοῦ. μὴ μεταβαίνετε ἐξ οἰκίας εἰς οἰκίαν. |
[7]בה דינ בביתא הוו כד לעסינ אנתונ ושׁתינ מנ דילהונ שׁוא הו גיר פעלא אגרה ולא תשׁנונ מנ ביתא לביתא |
| [8]καὶ εἰς ἣν ἂν πόλιν εἰσέρχησθε καὶ δέχωνται ὑμᾶς, ἐσθίετε τὰ παρατιθέμενα ὑμῖν, |
[8]ולאידא מדינתא דעאלינ אנתונ ומקבלינ לכונ לעסו מדמ דמתתסימ לכונ |
| [9]καὶ θεραπεύετε τοὺς ἐν αὐτῇ ἀσθενεῖς, καὶ λέγετε αὐτοῖς, ἤγγικεν ἐφ᾽ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ. |
[9]ואסו לאילינ דכריהינ בה ואמרו להונ קרבת עליכונ מלכותה דאלהא |
| [10]εἰς ἣν δ᾽ ἂν πόλιν εἰσέλθητε καὶ μὴ δέχωνται ὑμᾶς, ἐξελθόντες εἰς τὰς πλατείας αὐτῆς εἴπατε, |
[10]לאידא דינ מדינתא דעאלינ אנתונ ולא נקבלונכונ פוקו לכונ בשׁוקא ואמרו |
| [11]καὶ τὸν κονιορτὸν τὸν κολληθέντα ἡμῖν ἐκ τῆς πόλεως ὑμῶν εἰς τοὺς πόδας ἀπομασσόμεθα ὑμῖν· πλὴν τοῦτο γινώσκετε ὅτι ἤγγικεν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ. |
[11]ואפ חלא דדבק לנ ברגלינ מנ מדינתכונ נפצינ חננ לכונ ברמ הדא דעו דקרבת לה עליכונ מלכותה דאלהא |
| [12]λέγω ὑμῖν ὅτι σοδόμοις ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἀνεκτότερον ἔσται ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ. |
[12]אמר אנא לכונ דלסדומ נהוא ניח ביומא הו או למדינתא הי |
| [13]οὐαί σοι, χοραζίν· οὐαί σοι, βηθσαϊδά· ὅτι εἰ ἐν τύρῳ καὶ σιδῶνι ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν, πάλαι ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῶ καθήμενοι μετενόησαν. |
[13]וי לכי כורזינ וי לכי בית-צידא דאלו בצור ובצידנ הוו חילא דהוו בכינ כבר דינ בסקא ובקטמא תבו |
| [14]πλὴν τύρῳ καὶ σιδῶνι ἀνεκτότερον ἔσται ἐν τῇ κρίσει ἢ ὑμῖν. |
[14]ברמ לצור ולצידנ נהוא ניח ביומא דדינא או לכינ |
| [15]καὶ σύ, καφαρναούμ, μὴ ἕως οὐρανοῦ ὑψωθήσῃ; ἕως τοῦ ᾅδου καταβήσῃ. |
[15]ואנתי כפרנחומ הי דעדמא לשׁמיא אתתרימתי עדמא לשׁיול תתחתינ |
| [16]ὁ ἀκούων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει, καὶ ὁ ἀθετῶν ὑμᾶς ἐμὲ ἀθετεῖ· ὁ δὲ ἐμὲ ἀθετῶν ἀθετεῖ τὸν ἀποστείλαντά με. |
[16]מנ דלכונ שׁמע לי שׁמע ומנ דלכונ טלמ לי הו טלמ ומנ דלי טלמ טלמ למנ דשׁלחני |
| [17]ὑπέστρεψαν δὲ οἱ ἑβδομήκοντα [δύο] μετὰ χαρᾶς λέγοντες, κύριε, καὶ τὰ δαιμόνια ὑποτάσσεται ἡμῖν ἐν τῶ ὀνόματί σου. |
[17]והפכו הנונ שׁבעינ דשׁדר בחדותא רבתא ואמרינ לה מרנ אפ שׁאדא משׁתעבדינ לנ בשׁמכ |
| [18]εἶπεν δὲ αὐτοῖς, ἐθεώρουν τὸν σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα. |
[18]הו דינ אמר להונ חזא הוית לה לסטנא דנפל איכ ברקא מנ שׁמיא |
| [19]ἰδοὺ δέδωκα ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων, καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ ἀδικήσῃ. |
[19]הא יהב אנא לכונ שׁולטנא דהויתונ דישׁינ חוותא ועקרבא וכלה חילה דבעלדבבא ומדמ לא נהרכונ |
| [20]πλὴν ἐν τούτῳ μὴ χαίρετε ὅτι τὰ πνεύματα ὑμῖν ὑποτάσσεται, χαίρετε δὲ ὅτι τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐγγέγραπται ἐν τοῖς οὐρανοῖς. |
[20]ברמ בהדא לא תחדונ דשׁאדא משׁתעבדינ לכונ אלא חדו דשׁמהיכונ אתכתבו בשׁמיא |
| [21]ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἠγαλλιάσατο [ἐν] τῶ πνεύματι τῶ ἁγίῳ καὶ εἶπεν, ἐξομολογοῦμαί σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτι ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις· ναί, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως εὐδοκία ἐγένετο ἔμπροσθέν σου. |
[21]בה בשׁעתא רוז ישׁוע ברוחא דקודשׁא ואמר מודא אנא לכ אבי מרא דשׁמיא ודארעא דכסית הלינ מנ חכימא וסכולתנא וגלית אנינ לילודא אינ אבי דהכנא הוא צבינא קדמיכ |
| [22]πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ οὐδεὶς γινώσκει τίς ἐστιν ὁ υἱὸς εἰ μὴ ὁ πατήρ, καὶ τίς ἐστιν ὁ πατὴρ εἰ μὴ ὁ υἱὸς καὶ ᾧ ἐὰν βούληται ὁ υἱὸς ἀποκαλύψαι. |
[22]ואתפני לות תלמידוהי ואמר להונ כל מדמ אשׁתלמ לי מנ אבי ולא אנשׁ ידע מנו ברא אלא אנ אבא ומנו אבא אלא אנ ברא ולמנ דאנ נצבא ברא דנגלא |
| [23]καὶ στραφεὶς πρὸς τοὺς μαθητὰς κατ᾽ ἰδίαν εἶπεν, μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ οἱ βλέποντες ἃ βλέπετε. |
[23]ואתפני לות תלמידוהי בלחודיהונ ואמר טוביהינ לעינא דחזינ מדמ דאנתונ חזינ |
| [24]λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ προφῆται καὶ βασιλεῖς ἠθέλησαν ἰδεῖν ἃ ὑμεῖς βλέπετε καὶ οὐκ εἶδαν, καὶ ἀκοῦσαι ἃ ἀκούετε καὶ οὐκ ἤκουσαν. |
[24]אמר אנא לכונ גיר דנביא סגיאא ומלכא צבו דנחזונ מדמ דחזינ אנתונ ולא חזו ולמשׁמע מדמ דאנתונ שׁמעינ ולא שׁמעו |
| [25]καὶ ἰδοὺ νομικός τις ἀνέστη ἐκπειράζων αὐτὸν λέγων, διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; |
[25]והא ספרא חד קמ דננסיוהי ואמר מלפנא מנא אעבד דארת חיא דלעלמ |
| [26]ὁ δὲ εἶπεν πρὸς αὐτόν, ἐν τῶ νόμῳ τί γέγραπται; πῶς ἀναγινώσκεις; |
[26]הו דינ ישׁוע אמר לה בנמוסא איכנא כתיב איכנא קרא אנת |
| [27]ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν, ἀγαπήσεις κύριον τὸν θεόν σου ἐξ ὅλης [τῆς] καρδίας σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ἰσχύϊ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου, καὶ τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. |
[27]ענא ואמר לה דתרחמ למריא אלהכ מנ כלה לבכ ומנ כלה נפשׁכ ומנ כלה חילכ ומנ כלה רעינכ ולקריבכ איכ נפשׁכ |
| [28]εἶπεν δὲ αὐτῶ, ὀρθῶς ἀπεκρίθης· τοῦτο ποίει καὶ ζήσῃ. |
[28]אמר לה ישׁוע תריצאית אמרת הדא עבד ותחא |
| [29]ὁ δὲ θέλων δικαιῶσαι ἑαυτὸν εἶπεν πρὸς τὸν ἰησοῦν, καὶ τίς ἐστίν μου πλησίον; |
[29]הו דינ כד צבא למזדקו נפשׁה אמר לה ומנו קריבי |
| [30]ὑπολαβὼν ὁ ἰησοῦς εἶπεν, ἄνθρωπός τις κατέβαινεν ἀπὸ ἰερουσαλὴμ εἰς ἰεριχὼ καὶ λῃσταῖς περιέπεσεν, οἳ καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν καὶ πληγὰς ἐπιθέντες ἀπῆλθον ἀφέντες ἡμιθανῆ. |
[30]אמר לה ישׁוע גברא חד נחת הוא מנ אורשׁלמ לאיריחו ונפלו עלוהי לסטיא ושׁלחוהי ומחאוהי ושׁבקוהי כד קליל קימא בה נפשׁא ואזלו |
| [31]κατὰ συγκυρίαν δὲ ἱερεύς τις κατέβαινεν ἐν τῇ ὁδῶ ἐκείνῃ, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἀντιπαρῆλθεν· |
[31]וגדשׁ כהנא חד נחת הוא באורחא הי וחזיהי ועבר |
| [32]ὁμοίως δὲ καὶ λευίτης [γενόμενος] κατὰ τὸν τόπον ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ἀντιπαρῆλθεν. |
[32]והכנא אפ לויא אתא מטא להי דוכתא וחזיהי ועבר |
| [33]σαμαρίτης δέ τις ὁδεύων ἦλθεν κατ᾽ αὐτὸν καὶ ἰδὼν ἐσπλαγχνίσθη, |
[33]אנשׁ דינ שׁמריא כד רדא הוא אתא איכא דאיתוהי הוא וחזיהי ואתרחמ עלוהי |
| [34]καὶ προσελθὼν κατέδησεν τὰ τραύματα αὐτοῦ ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον, ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος ἤγαγεν αὐτὸν εἰς πανδοχεῖον καὶ ἐπεμελήθη αὐτοῦ. |
[34]ואתקרב ועצב מחותה ונצל עליהינ חמרא ומשׁחא וסמה על חמרה ואיתיה לפותקא ואתבטל לה עלוהי |
| [35]καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ἐκβαλὼν ἔδωκεν δύο δηνάρια τῶ πανδοχεῖ καὶ εἶπεν, ἐπιμελήθητι αὐτοῦ, καὶ ὅ τι ἂν προσδαπανήσῃς ἐγὼ ἐν τῶ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι. |
[35]ולצפרה דיומא אפק תרינ דינרינ יהב לפותקיא ואמר לה יצפ דילה ואנ מדמ יתיר תפק מא דהפכ אנא יהב אנא לכ |
| [36]τίς τούτων τῶν τριῶν πλησίον δοκεῖ σοι γεγονέναι τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς; |
[36]מנו הכיל מנ הלינ תלתא מתחזא לכ דהוא קריבא להו דנפל באידי גיסא |
| [37]ὁ δὲ εἶπεν, ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ᾽ αὐτοῦ. εἶπεν δὲ αὐτῶ ὁ ἰησοῦς, πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως. |
[37]הו דינ אמר הו דאתרחמ עלוהי אמר לה ישׁוע זל אפ אנת הכנא הוית עבד |
| [38]ἐν δὲ τῶ πορεύεσθαι αὐτοὺς αὐτὸς εἰσῆλθεν εἰς κώμην τινά· γυνὴ δέ τις ὀνόματι μάρθα ὑπεδέξατο αὐτόν. |
[38]והוא דכד הנונ רדינ באורחא על לקריתא חדא ואנתתא דשׁמה מרתא קבלתה בביתה |
| [39]καὶ τῇδε ἦν ἀδελφὴ καλουμένη μαριάμ, [ἣ] καὶ παρακαθεσθεῖσα πρὸς τοὺς πόδας τοῦ κυρίου ἤκουεν τὸν λόγον αὐτοῦ. |
[39]ואית הות לה חתא דשׁמה מרימ ואתת יתבת לה לות רגלוהי דמרנ ושׁמעא הות מלוהי |
| [40]ἡ δὲ μάρθα περιεσπᾶτο περὶ πολλὴν διακονίαν· ἐπιστᾶσα δὲ εἶπεν, κύριε, οὐ μέλει σοι ὅτι ἡ ἀδελφή μου μόνην με κατέλιπεν διακονεῖν; εἰπὲ οὗν αὐτῇ ἵνα μοι συναντιλάβηται. |
[40]מרתא דינ עניא הות בתשׁמשׁתא סגיאתא ואתת אמרא לה מרי לא בטיל לכ דחתי שׁבקתני בלחודי למשׁמשׁו אמר לה מעדרא לי |
| [41]ἀποκριθεὶς δὲ εἶπεν αὐτῇ ὁ κύριος, μάρθα μάρθα, μεριμνᾷς καὶ θορυβάζῃ περὶ πολλά, |
[41]ענא ישׁוע ואמר לה מרתא מרתא יצפתי ורהיבתי על סגיאתא |
| [42]ἑνὸς δέ ἐστιν χρεία· μαριὰμ γὰρ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται αὐτῆς. |
[42]חדא הי דינ דמתבעיא מרימ דינ מנתא טבתא גבת לה הי דלא תתנסב מנה |