|
[1]Καὶ ἐν τῷ συνπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς ἦσαν πάντες ὁμοῦ ἐπὶ τὸ αὐτό· |
[1]וכד אתמליו יומתא דפנטקוסטא כד כנישׁינ הוו כלהונ אכחדא |
[2]καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι, |
[2]הוא מנ שׁליא מנ שׁמיא קלא איכ דרוחא עזיזתא ואתמלי הוא מנה כלה ביתא הו דבה יתבינ הוו |
[3]καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, καὶ ἐκάθισεν ἐφ’ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, |
[3]ואתחזיו להונ לשׁנא דמתפלגינ הוו איכ נורא ויתבו על חד חד מנהונ |
[4]καὶ ἐπλήσθησαν πάντες Πνεύματος Ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου ἀποφθέγγεσθαι αὐτοῖς. |
[4]ואתמליו כלהונ ברוחא דקודשׁא ואקפו הוו לממללו בלשׁנ לשׁנ איכ מא דרוחא יהב הוא להונ לממללו |
[5]Ἦσαν δὲ εἰς Ἰερουσαλὴμ κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· |
[5]אית הוא דינ גברא דעמרינ באורשׁלמ דדחלינ מנ אלהא יהודיא מנ כל עממא דתחית שׁמיא |
[6]γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθεν τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. |
[6]וכד הוא קלא הו כנשׁ כלה עמא ואשׁתגשׁ מטל דשׁמע הוא אנשׁ אנשׁ מנהונ דממללינ הוו בלשׁניהונ |
[7]ἐξίσταντο δὲ καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες Οὐχὶ ἰδοὺ πάντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; |
[7]תהירינ הוו דינ כלהונ ומתדמרינ כד אמרינ הוו חד לחד הלינ כלהונ דממללינ לא הא גליליא אנונ |
[8]καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν, |
[8]איכנא חננ שׁמעינ חננ אנשׁ אנשׁ לשׁנה דבה ילידינ חננ |
[9]Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμεῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, Ἰουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν, |
[9]פרתויא ומדיא ואלניא ואילינ דעמרינ בית-נהרינ יהודיא וקפודקיא ודמנ אתרא דפנטוס ודאסיא |
[10]Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες Ῥωμαῖοι, |
[10]ודמנ אתרא דפרוגיא ודפמפוליא ודמצרינ ודאתרותא דלובא דקריבינ לקורינא ואילינ דאתו מנ רהומא יהודיא וגיורא |
[11]Ἰουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ Ἄραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ; |
[11]ודמנ קרטא ערביא הא שׁמעינ חננ מנהונ דממללינ בלשׁנינ דילנ תדמרתה דאלהא |
[12]ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ διηποροῦντο, ἄλλος πρὸς ἄλλον λέγοντες Τί θέλει τοῦτο εἶναι; |
[12]מתדמרינ הוו דינ כלהונ ותוירינ כד אמרינ חד לחד דמנא הי הדא צבותא |
[13]ἕτεροι δὲ διαχλευάζοντες ἔλεγον ὅτι Γλεύκους μεμεστωμένοι εἰσίν. |
[13]אחרנא דינ ממיקינ הוו בהונ כד אמרינ הלינ מאריתא אשׁתיו ורויו |
[14]Σταθεὶς δὲ ὁ Πέτρος σὺν τοῖς ἕνδεκα ἐπῆρεν τὴν φωνὴν αὐτοῦ καὶ ἀπεφθέγξατο αὐτοῖς Ἄνδρες Ἰουδαῖοι καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἱερουσαλὴμ πάντες, τοῦτο ὑμῖν γνωστὸν ἔστω, καὶ ἐνωτίσασθε τὰ ῥήματά μου. |
[14]בתרכנ קמ שׁמעונ כאפא עמ חדעסר שׁליחינ וארימ קלה ואמר להונ גברא יהודיא וכלהונ דעמרינ באורשׁלמ הדא תתידע לכונ וצותו מלי |
[15]οὐ γὰρ ὡς ὑμεῖς ὑπολαμβάνετε οὗτοι μεθύουσιν, ἔστιν γὰρ ὥρα τρίτη τῆς ἡμέρας, |
[15]לא גיר איכנא דאנתונ סברינ הלינ רוינ דהא עדמא להשׁא תלת אנינ שׁעינ |
[16]ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν τὸ εἰρημένον διὰ τοῦ προφήτου Ἰωήλ |
[16]אלא הדא הי דאמירא ביואיל נביא |
[17]Καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, λέγει ὁ Θεός, ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα, καὶ προφητεύσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν καὶ αἱ θυγατέρες ὑμῶν, καὶ οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται, καὶ οἱ πρεσβύτεροι ὑμῶν ἐνυπνίοις ἐνυπνιασθήσονται· |
[17]נהוא ביומתא אחריא אמר אלהא אשׁוד רוחי על כל בסר ונתנבונ בניכונ ובנתכונ וגדודיכונ חזונא נחזונ וקשׁישׁיכונ חלמא נחלמונ |
[18]καίγε ἐπὶ τοὺς δούλους μου καὶ ἐπὶ τὰς δούλας μου ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου, καὶ προφητεύσουσιν. |
[18]ועל עבדי ועל אמהתי אשׁוד רוחו ביומתא הנונ ונתנבונ |
[19]καὶ δώσω τέρατα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καὶ σημεῖα ἐπὶ τῆς γῆς κάτω, αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ. |
[19]ואתל אתותא בשׁמיא וגברותא על ארעא דמא ונורא ועטרא דתננא |
[20]ὁ ἥλιος μεταστραφήσεται εἰς σκότος καὶ ἡ σελήνη εἰς αἷμα, πρὶν ἐλθεῖν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ. |
[20]שׁמשׁא נתחלפ בעמטנא וסהרא בדמא עדלא נאתא יומה דמריא רבא ודחילא |
[21]καὶ ἔσται πᾶς ὃς ἐὰν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται. |
[21]ונהוא כל דנקרא שׁמה דמריא נחא |
[22]Ἄνδρες Ἰσραηλεῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους· Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀποδεδειγμένον ἀπὸ τοῦ Θεοῦ εἰς ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις, οἷς ἐποίησεν δι’ αὐτοῦ ὁ Θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν, καθὼς αὐτοὶ οἴδατε, |
[22]גברא בני יסריל שׁמעו מלא הלינ ישׁוע נצריא גברא דמנ אלהא אתחזי לותכונ בחילא ובאתותא ובגברותא אילינ דאלהא עבד בינתכונ באידה איכ דאנתונ ידעינ אנתונ |
[23]τοῦτον τῇ ὡρισμένῃ βουλῇ καὶ προγνώσει τοῦ Θεοῦ ἔκδοτον διὰ χειρὸς ἀνόμων προσπήξαντες ἀνείλατε, |
[23]להנא דפרישׁ הוא לה להדא במקדמות ידעתה ובצבינה דאלהא אשׁלמתוניהי באידי רשׁיעא וזקפתונ וקטלתונ |
[24]ὃν ὁ Θεὸς ἀνέστησεν λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ θανάτου, καθότι οὐκ ἦν δυνατὸν κρατεῖσθαι αὐτὸν ὑπ’ αὐτοῦ. |
[24]אלהא דינ אקימה ושׁרא חבליה דשׁיול מטל דלא משׁכחא הות דנתתחד בה בשׁיול |
[25]Δαυεὶδ γὰρ λέγει εἰς αὐτόν Προορώμην τὸν Κύριον ἐνώπιόν μου διὰ παντός, ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν, ἵνα μὴ σαλευθῶ. |
[25]דויד גיר אמר עלוהי מקדמ הוית חזא למרי בכלזבנ דעל ימיני הו דלא אזוע |
[26]διὰ τοῦτο ηὐφράνθη μου ἡ καρδία καὶ ἠγαλλιάσατο ἡ γλῶσσά μου, ἔτι δὲ καὶ ἡ σάρξ μου κατασκηνώσει ἐπ’ ἐλπίδι, |
[26]מטל הנא אתבסמ לבי ורוזת תשׁבוחתי ואפ פגרי נגנ על סברא |
[27]ὅτι οὐκ ἐνκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς Ἅιδην οὐδὲ δώσεις τὸν Ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν. |
[27]מטל דלא שׁבק אנת לנפשׁי בשׁיול ולא יהב אנת לחסיכ דנחזא חבלא |
[28]ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς, πληρώσεις με εὐφροσύνης μετὰ τοῦ προσώπου σου. |
[28]גלית לי אורחא דחיא תמליני בסימותא עמ פרצופכ |
[29]Ἄνδρες ἀδελφοί, ἐξὸν εἰπεῖν μετὰ παρρησίας πρὸς ὑμᾶς περὶ τοῦ πατριάρχου Δαυείδ, ὅτι καὶ ἐτελεύτησεν καὶ ἐτάφη, καὶ τὸ μνῆμα αὐτοῦ ἔστιν ἐν ἡμῖν ἄχρι τῆς ἡμέρας ταύτης. |
[29]גברא אחינ מפס למאמר עינ בגלא לותכונ על רישׁ אבהתא דויד דמית ואפ אתקבר ובית קבורה איתוהי לותנ עדמא ליומנא |
[30]προφήτης οὖν ὑπάρχων καὶ εἰδὼς ὅτι ὅρκῳ ὤμοσεν αὐτῷ ὁ Θεὸς ἐκ καρποῦ τῆς ὀσφύος αὐτοῦ καθίσαι ἐπὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ, |
[30]נביא הוא גיר וידע הוא דמומתא ימא לה אלהא דמנ פארא דכרסכ אותב על כורסיכ |
[31]προϊδὼν ἐλάλησεν περὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ὅτι οὔτε ἐνκατελείφθη εἰς Ἅιδην οὔτε ἡ σὰρξ αὐτοῦ εἶδεν διαφθοράν. |
[31]וקדמ חזא ומלל על קימתה דמשׁיחא דלא אשׁתבק בשׁיול אפ לא פגרה חזא חבלא |
[32]τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ἀνέστησεν ὁ Θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες· |
[32]להנא ישׁוע אקימ אלהא וחננ כלנ סהדוהי |
[33]τῇ δεξιᾷ οὖν τοῦ Θεοῦ ὑψωθεὶς τήν τε ἐπαγγελίαν τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου λαβὼν παρὰ τοῦ Πατρὸς ἐξέχεεν τοῦτο ὃ ὑμεῖς καὶ βλέπετε καὶ ἀκούετε. |
[33]והויו דבימינה דאלהא אתתרימ ונסב מנ אבא שׁוודיא דעל רוחא דקודשׁא ואשׁד מוהבתא הדא דהא חזינ אנתונ ושׁמעינ אנתונ |
[34]οὐ γὰρ Δαυεὶδ ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς, λέγει δὲ αὐτός Εἶπεν Κύριος τῷ Κυρίῳ μου Κάθου ἐκ δεξιῶν μου, |
[34]לא הוא גיר דויד סלק לשׁמיא מטל דהו אמר דאמר מריא למרי תב לכ מנ ימיני |
[35]ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου. |
[35]עדמא דאסימ בעלדבביכ כובשׁא לרגליכ |
[36]ἀσφαλῶς οὖν γινωσκέτω πᾶς οἶκος Ἰσραὴλ ὅτι καὶ Κύριον αὐτὸν καὶ Χριστὸν ἐποίησεν ὁ Θεός, τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε. |
[36]שׁריראית הכיל נדע כלה בית יסריל דמריא ומשׁיחא עבדה אלהא להנא ישׁוע דאנתונ זקפתונ |
[37]Ἀκούσαντες δὲ κατενύγησαν τὴν καρδίαν, εἶπόν τε πρὸς τὸν Πέτρον καὶ τοὺς λοιποὺς ἀποστόλους Τί ποιήσωμεν, ἄνδρες ἀδελφοί; |
[37]וכד שׁמעו הלינ אתגנחו בלבהונ ואמרו לשׁמעונ ולשׁרכא דשׁליחא מנא נעבד אחינ |
[38]Πέτρος δὲ πρὸς αὐτούς Μετανοήσατε, καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν ὑμῶν, καὶ λήμψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. |
[38]אמר להונ שׁמעונ תובו ועמדו אנשׁ אנשׁ מנכונ בשׁמה דמריא ישׁוע לשׁובקנ חטהא דתקבלונ מוהבתא דרוחא דקודשׁא |
[39]ὑμῖν γάρ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία καὶ τοῖς τέκνοις ὑμῶν καὶ πᾶσιν τοῖς εἰς μακρὰν, ὅσους ἂν προσκαλέσηται Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν. |
[39]לכונ גיר הוא שׁוודיא ולבניכונ ולכלהונ אילינ דרחיקינ אילינ דהו אלהא נקרא אנונ |
[40]ἑτέροις τε λόγοις πλείοσιν διεμαρτύρατο, καὶ παρεκάλει αὐτοὺς λέγων Σώθητε ἀπὸ τῆς γενεᾶς τῆς σκολιᾶς ταύτης. |
[40]ובמלא אחרניתא סגיאתא מסהד הוא להונ ובעא הוא מנהונ כד אמר חיו מנ שׁרבתא הדא מעקמתא |
[41]οἱ μὲν οὖν ἀποδεξάμενοι τὸν λόγον αὐτοῦ ἐβαπτίσθησαν, καὶ προσετέθησαν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ψυχαὶ ὡσεὶ τρισχίλιαι· |
[41]ואנשׁינ מנהונ עתידאית קבלו מלתה והימנו ועמדו ואתתוספו בהו יומא איכ תלתא אלפינ נפשׁנ |
[42]ἦσαν δὲ προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων καὶ τῇ κοινωνίᾳ, τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς προσευχαῖς. |
[42]ואמינינ הוו ביולפנא דשׁליחא ומשׁתותפינ הוו בצלותא ובקציא דאוכרסטיא |
[43]Ἐγίνετο δὲ πάσῃ ψυχῇ φόβος· πολλά δὲ τέρατα καὶ σημεῖα διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο. |
[43]והויא הות דחלתא בכל נפשׁ ואתותא סגיאתא וגברותא הוינ הוי ביד שׁליחא באורשׁלמ |
[44]πάντες δὲ οἱ πιστεύσαντες ἐπὶ τὸ αὐτὸ εἶχον ἅπαντα κοινά, |
[44]וכלהונ אילינ דהימנו הוו אכחדא הוו וכל מדמ דאית הוא להונ דגוא הוא |
[45]καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καὶ διεμέριζον αὐτὰ πᾶσιν, καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν. |
[45]ואילינ דאית הוא להונ קנינא מזבנינ הוו לה ומפלגינ הוו לאנשׁ אנשׁ איכ מדמ דסניק הוא |
[46]καθ’ ἡμέραν τε προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ ἱερῷ, κλῶντές τε κατ’ οἶκον ἄρτον, μετελάμβανον τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει καὶ ἀφελότητι καρδίας, |
[46]וכליומ אמינינ הוו בהיכלא בחדא נפשׁ ובביתא קצינ הוו פריסתא ומקבלינ הוו סיברתא כד רוזינ ובברירותא דלבהונ |
[47]αἰνοῦντες τὸν Θεὸν καὶ ἔχοντες χάριν πρὸς ὅλον τὸν λαόν. ὁ δὲ Κύριος προσετίθει τοὺς σῳζομένους καθ’ ἡμέραν ἐπὶ τὸ αὐτό. |
[47]משׁבחינ הוו לאלהא כד יהיבינ ברחמא קדמ כלה עמא ומרנ מוספ הוא כליומ לאילינ דחאינ בעדתא |