|
[1]כד חזא דינ ישׁוע לכנשׁא סלק לטורא וכד יתב קרבו לותה תלמידוהי |
[1]ιδων δε τους οχλους ανεβη εις το ορος και καθισαντος αυτου προσηλθαν [αυτω] αυτω οι μαθηται αυτου |
[2]ופתח פומה ומלפ הוא להונ ואמר |
[2]και ανοιξας το στομα αυτου εδιδασκεν αυτους λεγων |
[3]טוביהונ למסכנא ברוח דדילהונ הי מלכותא דשׁמיא |
[3]μακαριοι οι πτωχοι τω πνευματι οτι αυτων εστιν η βασιλεια των ουρανων |
[4]טוביהונ לאבילא דהנונ נתביאונ |
[4]μακαριοι οι πενθουντες οτι αυτοι παρακληθησονται |
[5]טוביהונ למכיכא דהנונ נארתונ לארעא |
[5]μακαριοι οι πραεις οτι αυτοι κληρονομησουσιν την γην |
[6]טוביהונ לאילינ דכפנינ וצהינ לכאנותא דהנונ נסבעונ |
[6]μακαριοι οι πεινωντες και διψωντες την δικαιοσυνην οτι αυτοι χορτασθησονται |
[7]טוביהונ למרחמנא דעליהונ נהוונ רחמא |
[7]μακαριοι οι ελεημονες οτι αυτοι ελεηθησονται |
[8]טוביהונ לאילינ דדכינ בלבהונ דהנונ נחזונ לאלהא |
[8]μακαριοι οι καθαροι τη καρδια οτι αυτοι τον θεον οψονται |
[9]טוביהונ לעבדי שׁלמא דבנוהי דאלהא נתקרונ |
[9]μακαριοι οι ειρηνοποιοι οτι [αυτοι] αυτοι υιοι θεου κληθησονται |
[10]טוביהונ לאילינ דאתרדפו מטל כאנותא דדילהונ הי מלכותא דשׁמיא |
[10]μακαριοι οι δεδιωγμενοι ενεκεν δικαιοσυνης οτι αυτων εστιν η βασιλεια των ουρανων |
[11]טוביכונ אמתי דמחסדינ לכונ ורדפינ לכונ ואמרינ עליכונ כל מלא בישׁא מטלתי בדגלותא |
[11]μακαριοι εστε οταν ονειδισωσιν υμας και διωξωσιν και ειπωσιν παν πονηρον καθ υμων ψευδομενοι [ψευδομενοι] ενεκεν εμου |
[12]הידינ חדו ורוזו דאגרכונ סגי בשׁמיא הכנא גיר רדפו לנביא דמנ קדמיכונ |
[12]χαιρετε και αγαλλιασθε οτι ο μισθος υμων πολυς εν τοις ουρανοις ουτως γαρ εδιωξαν τους προφητας τους προ υμων |
[13]אנתונ אנונ מלחה דארעא אנהו דינ דמלחא תפכה במנא תתמלח למדמ לא אזלא אלא דתשׁתדא לבר ותתדישׁ מנ אנשׁא |
[13]υμεις εστε το αλας της γης εαν δε το αλας μωρανθη εν τινι αλισθησεται εις ουδεν ισχυει ετι ει μη βληθεν εξω καταπατεισθαι υπο των ανθρωπων |
[14]אנתונ אנונ נוהרה דעלמא לא משׁכחא דתטשׁא מדינתא דעל טורא בניא |
[14]υμεις εστε το φως του κοσμου ου δυναται πολις κρυβηναι επανω ορους κειμενη |
[15]ולא מנהרינ שׁרגא וסימינ לה תחית סאתא אלא על מנרתא ומנהר לכל אילינ דבביתא אנונ |
[15]ουδε καιουσιν λυχνον και τιθεασιν αυτον υπο τον μοδιον αλλ επι την λυχνιαν και λαμπει πασιν τοις εν τη οικια |
[16]הכנא ננהר נוהרכונ קדמ בנינשׁא דנחזונ עבדיכונ טבא ונשׁבחונ לאבוכונ דבשׁמיא |
[16]ουτως λαμψατω το φως υμων εμπροσθεν των ανθρωπων οπως ιδωσιν υμων τα καλα εργα και δοξασωσιν τον πατερα υμων τον εν τοις ουρανοις |
[17]לא תסברונ דאתית דאשׁרא נמוסא או נביא לא אתית דאשׁרא אלא דאמלא |
[17]μη νομισητε οτι ηλθον καταλυσαι τον νομον η τους προφητας ουκ ηλθον καταλυσαι αλλα πληρωσαι |
[18]אמינ גיר אמר אנא לכונ דעדמא דנעברונ שׁמיא וארעא יוד חדא או חד סרטא לא נעבר מנ נמוסא עדמא דכל נהוא |
[18]αμην γαρ λεγω υμιν εως αν παρελθη ο ουρανος και η γη ιωτα εν η μια κεραια ου μη παρελθη απο του νομου εως [αν] αν παντα γενηται |
[19]כל מנ הכיל דנשׁרא חד מנ פוקדנא הלינ זעורא ונלפ הכנא לבנינשׁא בצירא נתקרא במלכותא דשׁמיא כל דינ דנעבד ונלפ הנא רבא נתקרא במלכותא דשׁמיא |
[19]ος εαν ουν λυση μιαν των εντολων τουτων των ελαχιστων και διδαξη ουτως τους ανθρωπους ελαχιστος κληθησεται εν τη βασιλεια των ουρανων ος δ αν ποιηση και διδαξη ουτος μεγας κληθησεται εν τη βασιλεια των ουρανων |
[20]אמר אנא לכונ גיר דאלא תאתר כאנותכונ יתיר מנ דספרא ופרישׁא לא תעלונ למלכותא דשׁמיא |
[20]λεγω γαρ υμιν οτι εαν μη περισσευση υμων η δικαιοσυνη πλειον των γραμματεων και φαρισαιων ου μη εισελθητε εις την βασιλειαν των ουρανων |
[21]שׁמעתונ דאתאמר לקדמיא לא תקטול וכל דנקטול מחיב הו לדינא |
[21]ηκουσατε οτι ερρεθη τοις αρχαιοις ου φονευσεις ος δ αν φονευση ενοχος εσται τη κρισει |
[22]אנא דינ אמר אנא לכונ דכל מנ דנרגז על אחוהי איקא מחיב הו לדינא וכל דנאמר לאחוהי רקא מחיב הו לכנושׁתא ומנ דנאמר ללא מחיב הו לגהנא דנורא |
[22]εγω δε λεγω υμιν οτι πας ο οργιζομενος τω αδελφω αυτου ενοχος εσται τη κρισει ος δ αν ειπη τω αδελφω αυτου ρακα ενοχος εσται τω συνεδριω ος δ αν ειπη μωρε ενοχος εσται εις την γεενναν του πυρος |
[23]אנ הו הכיל דמקרב אנת קורבנכ על מדבחא ותמנ תתדכר דאחיד עליכ אחוכ אכתא מדמ |
[23]εαν ουν προσφερης το δωρον σου επι το θυσιαστηριον κακει-C μνησθης οτι ο αδελφος σου εχει τι κατα σου |
[24]שׁבוק תמנ קורבנכ קדמ מדבחא וזל לוקדמ אתרעא עמ אחוכ והידינ תא קרב קורבנכ |
[24]αφες εκει το δωρον σου εμπροσθεν του θυσιαστηριου και υπαγε πρωτον διαλλαγηθι τω αδελφω σου και τοτε ελθων προσφερε το δωρον σου |
[25]הוית מתאוא עמ בעל דינכ עגל עד עמה אנת באורחא דלמא בעל דינכ נשׁלמכ לדינא ודינא נשׁלמכ לגביא ותפל בית אסירא |
[25]ισθι ευνοων τω αντιδικω σου ταχυ εως οτου ει μετ αυτου εν τη οδω μηποτε σε παραδω ο αντιδικος τω κριτη και ο κριτης τω υπηρετη και εις φυλακην βληθηση |
[26]ואמינ אמר אנא לכ דלא תפוק מנ תמנ עדמא דתתל שׁמונא אחריא |
[26]αμην λεγω σοι ου μη εξελθης εκειθεν εως αν αποδως τον εσχατον κοδραντην |
[27]שׁמעתונ דאתאמר דלא תגור |
[27]ηκουσατε οτι ερρεθη ου μοιχευσεις |
[28]אנא דינ אמר אנא לכונ דכל מנ דחזא אנתתא איכ דנרגיה מחדא גרה בלבה |
[28]εγω δε λεγω υμιν οτι πας ο βλεπων γυναικα προς το επιθυμησαι [αυτην] αυτην ηδη εμοιχευσεν αυτην εν τη καρδια αυτου |
[29]אנ דינ עינכ דימינא מכשׁלא לכ חציה ושׁדיה מנכ פקח לכ גיר דנאבד חד הדמכ ולא כלה פגרכ נפל בגהנא |
[29]ει δε ο οφθαλμος σου ο δεξιος σκανδαλιζει σε εξελε αυτον και βαλε απο σου συμφερει γαρ σοι ινα αποληται εν των μελων σου και μη ολον το σωμα σου βληθη εις γεενναν |
[30]ואנ אידכ דימינא מכשׁלא לכ פסוק שׁדיה מנכ פקח לכ גיר דנאבד חד מנ הדמיכ ולא כלה פגרכ נפל בגהנא |
[30]και ει η δεξια σου χειρ σκανδαλιζει σε εκκοψον αυτην και βαλε απο σου συμφερει γαρ σοι ινα αποληται εν των μελων σου και μη ολον το σωμα σου εις γεενναν απελθη |
[31]אתאמר דמנ דשׁרא אנתתה נתל לה כתבא דדוללא |
[31]ερρεθη δε ος αν απολυση την γυναικα αυτου δοτω αυτη αποστασιον |
[32]אנא דינ אמר אנא לכונ דכל מנ דשׁרא אנתתה לבר מנ מלתא דזניותא עבד לה דתגור ומנ דשׁקל שׁביקתא גאר |
[32]εγω δε λεγω υμιν οτι πας ο απολυων την γυναικα αυτου παρεκτος λογου πορνειας ποιει αυτην μοιχευθηναι [και και ος εαν απολελυμενην γαμηση μοιχαται] μοιχαται |
[33]תוב שׁמעתונ דאתאמר לקדמיא דלא תדגל במומתכ תשׁלמ דינ למריא מומתכ |
[33]παλιν ηκουσατε οτι ερρεθη τοις αρχαιοις ουκ επιορκησεις αποδωσεις δε τω κυριω τους ορκους σου |
[34]אנא דינ אמר אנא לכונ לא תאמונ סכ לא בשׁמיא דכורסיא הו דאלהא |
[34]εγω δε λεγω υμιν μη ομοσαι ολως μητε εν τω ουρανω οτι θρονος εστιν του θεου |
[35]ולא בארעא דכובשׁא הי דתחית רגלוהי אפלא באורישׁלמ דמדינתה הי דמלכא רבא |
[35]μητε εν τη γη οτι υποποδιον εστιν των ποδων αυτου μητε εις ιεροσολυμα οτι πολις εστιν του μεγαλου βασιλεως |
[36]אפלא ברשׁכ תאמא דלא משׁכח אנת למעבד בה מנתא חדא דסערא אוכמתא או חורתא |
[36]μητε εν τη κεφαλη σου ομοσης οτι ου δυνασαι μιαν τριχα λευκην ποιησαι η μελαιναν |
[37]אלא תהוא מלתכונ אינ אינ ולא לא מדמ דמנ הלינ יתיר מנ בישׁא הו |
[37]εστω δε ο λογος υμων ναι ναι ου ου το δε περισσον τουτων εκ του πονηρου εστιν |
[38]שׁמעתונ דאתאמר דעינא חלפ עינא ושׁנא חלפ שׁנא |
[38]ηκουσατε οτι ερρεθη οφθαλμον αντι οφθαλμου και οδοντα αντι οδοντος |
[39]אנא דינ אמר אנא לכונ דלא תקומונ לוקבל בישׁא אלא מנ דמחא לכ על פככ דימינא אפנא לה אפ אחרנא |
[39]εγω δε λεγω υμιν μη αντιστηναι τω πονηρω αλλ οστις σε ραπιζει εις την δεξιαν σιαγονα [σου] στρεψον αυτω και την αλλην |
[40]ומנ דצבא דנדונ עמכ ונשׁקול כותינכ שׁבוק לה אפ מרטוטכ |
[40]και τω θελοντι σοι κριθηναι και τον χιτωνα σου λαβειν αφες αυτω και το ιματιον |
[41]מנ דמשׁחר לכ מילא חד זל עמה תרינ |
[41]και οστις σε αγγαρευσει μιλιον εν υπαγε μετ αυτου δυο |
[42]מנ דשׁאל לכ הב לה ומנ דצבא דנאזפ מנכ לא תכליוהי |
[42]τω αιτουντι σε δος και τον θελοντα απο σου δανισασθαι μη αποστραφης |
[43]שׁמעתונ דאתאמר דרחמ לקריבכ וסני לבעלדבבכ |
[43]ηκουσατε οτι ερρεθη αγαπησεις τον πλησιον σου και μισησεις τον εχθρον σου |
[44]אנא דינ אמר אנא לכונ אחבו לבעלדבביכונ וברכו למנ דלאט לכונ ועבדו דשׁפיר למנ דסנא לכונ וצלו על אילינ דדברינ לכונ בקטירא ורדפינ לכונ |
[44]εγω δε λεγω υμιν αγαπατε τους εχθρους υμων και προσευχεσθε υπερ των διωκοντων υμας |
[45]איכנא דתהוונ בנוהי דאבוכונ דבשׁמיא הו דמדנח שׁמשׁה על טבא ועל בישׁא ומחת מטרה על כאנא ועל עולא |
[45]οπως γενησθε υιοι του πατρος υμων του εν ουρανοις οτι τον ηλιον αυτου ανατελλει επι πονηρους και αγαθους και βρεχει επι δικαιους και αδικους |
[46]אנ גיר מחבינ אנתונ לאילינ דמחבינ לכונ מנא אגרא אית לכונ לא הא אפ מכסא הי הדא עבדינ |
[46]εαν γαρ αγαπησητε τους αγαπωντας υμας τινα μισθον εχετε ουχι και οι τελωναι το αυτο ποιουσιν |
[47]ואנ שׁאלינ אנתונ בשׁלמא דאחיכונ בלחוד מנא יתיר עבדינ אנתונ לא הא אפ מכסא הי הדא עבדינ |
[47]και εαν ασπασησθε τους αδελφους υμων μονον τι περισσον ποιειτε ουχι και οι εθνικοι το αυτο ποιουσιν |
[48]הוו הכיל אנתונ גמירא איכנא דאבוכונ דבשׁמיא גמיר הו |
[48]εσεσθε ουν υμεις τελειοι ως ο πατηρ υμων ο ουρανιος τελειος εστιν |