|
|
| [1]καὶ εἰσελθὼν διήρχετο τὴν ἰεριχώ. |
[1]וכד על ישׁוע ועבר באיריחו |
| [2]καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος ζακχαῖος, καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης καὶ αὐτὸς πλούσιος. |
[2]גברא חד דשׁמה זכי עתירא הוא ורב מכסא |
| [3]καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν ἰησοῦν τίς ἐστιν, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἦν. |
[3]וצבא הוא דנחזא לישׁוע דמנו ולא משׁכח הוא מנ כנשׁא מטל דבקומתה זעור הוא זכי |
| [4]καὶ προδραμὼν εἰς τὸ ἔμπροσθεν ἀνέβη ἐπὶ συκομορέαν ἵνα ἴδῃ αὐτόν, ὅτι ἐκείνης ἤμελλεν διέρχεσθαι. |
[4]ורהט קדמה לישׁוע וסלק לה לתתא פכיהתא דנחזיוהי מטל דהכות עתיד הוא דנעבר |
| [5]καὶ ὡς ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον, ἀναβλέψας ὁ ἰησοῦς εἶπεν πρὸς αὐτόν, ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι, σήμερον γὰρ ἐν τῶ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. |
[5]וכד אתא להי דוכתא ישׁוע חזיהי ואמר לה אסתרהב חות זכי יומנא גיר ולא דבביתכ אהוא |
| [6]καὶ σπεύσας κατέβη, καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων. |
[6]ואסתרהב נחת וקבלה כד חדא |
| [7]καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῶ ἀνδρὶ εἰσῆλθεν καταλῦσαι. |
[7]כד חזו דינ כלהונ רטנינ הוו ואמרינ דלות גברא חטיא על שׁרא |
| [8]σταθεὶς δὲ ζακχαῖος εἶπεν πρὸς τὸν κύριον, ἰδοὺ τὰ ἡμίσιά μου τῶν ὑπαρχόντων, κύριε, τοῖς πτωχοῖς δίδωμι, καὶ εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα ἀποδίδωμι τετραπλοῦν. |
[8]קמ דינ זכי ואמר לישׁוע הא מרי פלגות נכסי יהב אנא למסכנא ולכל אנשׁ מדמ דגלזת חד בארבעא פרע אנא |
| [9]εἶπεν δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ἰησοῦς ὅτι σήμερον σωτηρία τῶ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο, καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς ἀβραάμ ἐστιν· |
[9]אמר לה ישׁוע יומנא הוו חיא לביתא הנא מטל דאפ הנא ברה הו דאברהמ |
| [10]ἦλθεν γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός. |
[10]אתא גיר ברה דאנשׁא דנבעא ונחא הו מדמ דאביד הוא |
| [11]ἀκουόντων δὲ αὐτῶν ταῦτα προσθεὶς εἶπεν παραβολὴν διὰ τὸ ἐγγὺς εἶναι ἰερουσαλὴμ αὐτὸν καὶ δοκεῖν αὐτοὺς ὅτι παραχρῆμα μέλλει ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ ἀναφαίνεσθαι. |
[11]וכד שׁמעינ הוו הלינ אוספ למאמר מתלא מטל דקריב הוא לאורשׁלמ וסברינ הוו דבהי שׁעתא עתידא דתתגלא מלכותה דאלהא |
| [12]εἶπεν οὗν, ἄνθρωπός τις εὐγενὴς ἐπορεύθη εἰς χώραν μακρὰν λαβεῖν ἑαυτῶ βασιλείαν καὶ ὑποστρέψαι. |
[12]ואמר גברא חד בר טוהמא רבא אזל לאתרא רחיקא דנסב לה מלכותא ונהפוכ |
| [13]καλέσας δὲ δέκα δούλους ἑαυτοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς δέκα μνᾶς καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς, πραγματεύσασθε ἐν ᾧ ἔρχομαι. |
[13]וקרא עסרא עבדוהי ויהב להונ עסרא מנינ ואמר להונ אתתגרו עד אתא אנא |
| [14]οἱ δὲ πολῖται αὐτοῦ ἐμίσουν αὐτόν, καὶ ἀπέστειλαν πρεσβείαν ὀπίσω αὐτοῦ λέγοντες, οὐ θέλομεν τοῦτον βασιλεῦσαι ἐφ᾽ ἡμᾶς. |
[14]בני מדינתה דינ סנינ הוו לה ושׁדרו איזגדא בתרה ואמרינ לא צבינ חננ דנמלכ עלינ הנא |
| [15]καὶ ἐγένετο ἐν τῶ ἐπανελθεῖν αὐτὸν λαβόντα τὴν βασιλείαν καὶ εἶπεν φωνηθῆναι αὐτῶ τοὺς δούλους τούτους οἷς δεδώκει τὸ ἀργύριον, ἵνα γνοῖ τί διεπραγματεύσαντο. |
[15]וכד נסב מלכותא והפכ אמר דנקרונ לה הנונ עבדוהי דיהב להונ כספא דנדע כל חד חד מנהונ מנא אתתגר |
| [16]παρεγένετο δὲ ὁ πρῶτος λέγων, κύριε, ἡ μνᾶ σου δέκα προσηργάσατο μνᾶς. |
[16]ואתא קדמיא ואמר מרי מניכ עסרא מנינ אותר |
| [17]καὶ εἶπεν αὐτῶ, εὗγε, ἀγαθὲ δοῦλε, ὅτι ἐν ἐλαχίστῳ πιστὸς ἐγένου, ἴσθι ἐξουσίαν ἔχων ἐπάνω δέκα πόλεων. |
[17]אמר לה איו עבדא טבא דבקליל אשׁתכחת מהימנ תהוא שׁליט על עסרא כרכינ |
| [18]καὶ ἦλθεν ὁ δεύτερος λέγων, ἡ μνᾶ σου, κύριε, ἐποίησεν πέντε μνᾶς. |
[18]ואתא דתרינ ואמר מרי מניכ חמשׁא מנינ עבד |
| [19]εἶπεν δὲ καὶ τούτῳ, καὶ σὺ ἐπάνω γίνου πέντε πόλεων. |
[19]אמר אפ להנא אפ אנת תהוא שׁליט על חמשׁא כרכינ |
| [20]καὶ ὁ ἕτερος ἦλθεν λέγων, κύριε, ἰδοὺ ἡ μνᾶ σου ἣν εἶχον ἀποκειμένην ἐν σουδαρίῳ· |
[20]ואתא אחרנא ואמר מרי הא מניכ הו דאית הוא לותי כד סימ בסדונא |
| [21]ἐφοβούμην γάρ σε, ὅτι ἄνθρωπος αὐστηρὸς εἶ, αἴρεις ὃ οὐκ ἔθηκας καὶ θερίζεις ὃ οὐκ ἔσπειρας. |
[21]דחלת גיר מנכ דגברא אנת קשׁיא ושׁקל אנת מדמ דלא סמת וחצד אנת מדמ דלא זרעת |
| [22]λέγει αὐτῶ, ἐκ τοῦ στόματός σου κρίνω σε, πονηρὲ δοῦλε. ᾔδεις ὅτι ἐγὼ ἄνθρωπος αὐστηρός εἰμι, αἴρων ὃ οὐκ ἔθηκα καὶ θερίζων ὃ οὐκ ἔσπειρα; |
[22]אמר לה מנ פומכ אדונכ עבדא בישׁא ידע הוית לי דגברא אנא קשׁיא ושׁקל אנא מדמ דלא סמת וחצד אנא מדמ דלא זרעת |
| [23]καὶ διὰ τί οὐκ ἔδωκάς μου τὸ ἀργύριον ἐπὶ τράπεζαν; κἀγὼ ἐλθὼν σὺν τόκῳ ἂν αὐτὸ ἔπραξα. |
[23]למנא לא יהבת כספי על פתורא ואנא אתא הוית ותבע לה עמ רביתה |
| [24]καὶ τοῖς παρεστῶσιν εἶπεν, ἄρατε ἀπ᾽ αὐτοῦ τὴν μνᾶν καὶ δότε τῶ τὰς δέκα μνᾶς ἔχοντι |
[24]ולהנונ דקימינ קדמוהי אמר סבו מנה מניא והבו להו דאית לותה עסרא מנינ |
| [25]_ καὶ εἶπαν αὐτῶ, κύριε, ἔχει δέκα μνᾶς _ |
[25]אמרינ לה מרנ אית לותה עסרא מנינ |
| [26]λέγω ὑμῖν ὅτι παντὶ τῶ ἔχοντι δοθήσεται, ἀπὸ δὲ τοῦ μὴ ἔχοντος καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται. |
[26]אמר להונ אמר אנא לכונ דלכל מנ דאית לה נתיהב לה ומנ הו דינ דלית לה אפ הו דאית לה נתנסב מנה |
| [27]πλὴν τοὺς ἐχθρούς μου τούτους τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ᾽ αὐτοὺς ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε αὐτοὺς ἔμπροσθέν μου. |
[27]ברמ להנונ בעלדבבי אילינ דלא צבו דאמלכ עליהונ איתו אנונ וקטלו אנונ קדמי |
| [28]καὶ εἰπὼν ταῦτα ἐπορεύετο ἔμπροσθεν ἀναβαίνων εἰς ἱεροσόλυμα. |
[28]וכד אמר הלינ ישׁוע נפק לקדמוהי דנאזל לאורשׁלמ |
| [29]καὶ ἐγένετο ὡς ἤγγισεν εἰς βηθφαγὴ καὶ βηθανία[ν] πρὸς τὸ ὄρος τὸ καλούμενον ἐλαιῶν, ἀπέστειλεν δύο τῶν μαθητῶν |
[29]וכד מטי לבית-פגא ובית-עניא על גנב טורא דמתקרא דבית זיתא שׁדר תרינ מנ תלמידוהי |
| [30]λέγων, ὑπάγετε εἰς τὴν κατέναντι κώμην, ἐν ᾗ εἰσπορευόμενοι εὑρήσετε πῶλον δεδεμένον, ἐφ᾽ ὃν οὐδεὶς πώποτε ἀνθρώπων ἐκάθισεν, καὶ λύσαντες αὐτὸν ἀγάγετε. |
[30]ואמר להונ זלו לקריתא הי דלקובלנ וכד עאלינ אנתונ לה הא משׁכחינ אנתונ עילא דאסיר דאנשׁ מנ מתומ לא רכב עלוהי שׁרו איתאוהי |
| [31]καὶ ἐάν τις ὑμᾶς ἐρωτᾷ, διὰ τί λύετε; οὕτως ἐρεῖτε ὅτι ὁ κύριος αὐτοῦ χρείαν ἔχει. |
[31]ואנ אנשׁ משׁאל לכונ למנא שׁרינ אנתונ לה הכנא אמרו לה דלמרנ מתבעא |
| [32]ἀπελθόντες δὲ οἱ ἀπεσταλμένοι εὖρον καθὼς εἶπεν αὐτοῖς. |
[32]ואזלו הנונ דאשׁתדרו ואשׁכחו איכנא דאמר להונ |
| [33]λυόντων δὲ αὐτῶν τὸν πῶλον εἶπαν οἱ κύριοι αὐτοῦ πρὸς αὐτούς, τί λύετε τὸν πῶλον; |
[33]וכד שׁרינ לה לעילא אמרינ להונ מרוהי מנא שׁרינ אנתונ עילא הו |
| [34]οἱ δὲ εἶπαν ὅτι ὁ κύριος αὐτοῦ χρείαν ἔχει. |
[34]ואמרו להונ דלמרנ מתבעא |
| [35]καὶ ἤγαγον αὐτὸν πρὸς τὸν ἰησοῦν, καὶ ἐπιρίψαντες αὐτῶν τὰ ἱμάτια ἐπὶ τὸν πῶλον ἐπεβίβασαν τὸν ἰησοῦν. |
[35]ואיתיוהי לות ישׁוע וארמיו על עילא מאניהונ וארכבוהי לישׁוע עלוהי |
| [36]πορευομένου δὲ αὐτοῦ ὑπεστρώννυον τὰ ἱμάτια αὐτῶν ἐν τῇ ὁδῶ. |
[36]כד דינ אזל פרסינ הוו מאניהונ באורחא |
| [37]ἐγγίζοντος δὲ αὐτοῦ ἤδη πρὸς τῇ καταβάσει τοῦ ὄρους τῶν ἐλαιῶν ἤρξαντο ἅπαν τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν χαίροντες αἰνεῖν τὸν θεὸν φωνῇ μεγάλῃ περὶ πασῶν ὧν εἶδον δυνάμεων, |
[37]וכד קרב למחתתא דטורא דבית זיתא שׁריו כלה כנשׁא דתלמידא חדינ ומשׁבחינ לאלהא בקלא רמא על כל חילא דחזו |
| [38]λέγοντες, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ὁ βασιλεὺς ἐν ὀνόματι κυρίου· ἐν οὐρανῶ εἰρήνη καὶ δόξα ἐν ὑψίστοις. |
[38]ואמרינ הוו בריכ הו מלכא דאתא בשׁמה דמריא שׁלמא בשׁמיא ושׁובחא במרומא |
| [39]καί τινες τῶν φαρισαίων ἀπὸ τοῦ ὄχλου εἶπαν πρὸς αὐτόν, διδάσκαλε, ἐπιτίμησον τοῖς μαθηταῖς σου. |
[39]אנשׁא דינ מנ פרישׁא מנ ביני כנשׁא אמרינ לה רבי כאי בתלמידיכ |
| [40]καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν, λέγω ὑμῖν, ἐὰν οὖτοι σιωπήσουσιν, οἱ λίθοι κράξουσιν. |
[40]אמר להונ אמר אנא לכונ דאנ הלינ נשׁתקונ כאפא נקעינ |
| [41]καὶ ὡς ἤγγισεν, ἰδὼν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπ᾽ αὐτήν, |
[41]וכד קרב וחזה למדינתא בכא עליה |
| [42]λέγων ὅτι εἰ ἔγνως ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ καὶ σὺ τὰ πρὸς εἰρήνην _ νῦν δὲ ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλμῶν σου. |
[42]ואמר אלו כי ידעתי אילינ דאיתיהינ דשׁלמכי אפנ בהנא יומכי השׁא דינ אתכסי להינ מנ עיניכי |
| [43]ὅτι ἥξουσιν ἡμέραι ἐπὶ σὲ καὶ παρεμβαλοῦσιν οἱ ἐχθροί σου χάρακά σοι καὶ περικυκλώσουσίν σε καὶ συνέξουσίν σε πάντοθεν, |
[43]נאתונ לכי דינ יומתא דנחדרונכי בעלדבביכי ונאלצונכי מנ כל דוכא |
| [44]καὶ ἐδαφιοῦσίν σε καὶ τὰ τέκνα σου ἐν σοί, καὶ οὐκ ἀφήσουσιν λίθον ἐπὶ λίθον ἐν σοί, ἀνθ᾽ ὧν οὐκ ἔγνως τὸν καιρὸν τῆς ἐπισκοπῆς σου. |
[44]ונסחפונכי ולבניכי בגוכי ולא נשׁבקונ בכי כאפ על כאפ חלפ דלא ידעתי זבנא דסוערנכי |
| [45]καὶ εἰσελθὼν εἰς τὸ ἱερὸν ἤρξατο ἐκβάλλειν τοὺς πωλοῦντας, |
[45]וכד על להיכלא שׁרי למפקו לאילינ דזבנינ בה ומזבנינ |
| [46]λέγων αὐτοῖς, γέγραπται, καὶ ἔσται ὁ οἶκός μου οἶκος προσευχῆς, ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιήσατε σπήλαιον λῃστῶν. |
[46]ואמר להונ כתיב דביתי בית צלותא איתוהי אנתונ דינ עבדתוניהי מערתא דלסטיא |
| [47]καὶ ἦν διδάσκων τὸ καθ᾽ ἡμέραν ἐν τῶ ἱερῶ. οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς ἐζήτουν αὐτὸν ἀπολέσαι καὶ οἱ πρῶτοι τοῦ λαοῦ· |
[47]והו מלפ הוא כליומ בהיכלא רבי כהנא דינ וספרא וקשׁישׁא דעמא בעינ הוו למובדותה |
| [48]καὶ οὐχ εὕρισκον τὸ τί ποιήσωσιν, ὁ λαὸς γὰρ ἅπας ἐξεκρέματο αὐτοῦ ἀκούων. |
[48]ולא משׁכחינ הוו מנא נעבדונ לה כלה גיר עמא תלא הוא בה למשׁמעה |